Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2014

Οι φεστιβαλικές αγάπες της χρονιάς: η έκδοση του 2014

Αντί ετήσιας ανασκόπησης, το Frame Game επέλεξε φέτος (όπως και πέρυσι) απλά να παρουσιάσει σε δύο δόσεις (για το πρώτο και το δεύτερο μισό του 2014) τις είκοσι ταινίες (συν honorable mentions) που αγάπησε περισσότερο μέσα στην χρονιά, σε τυχαία σειρά. Ή μάλλον, τις είκοσι ταινίες που αγάπησε περισσότερο μέσα στην χρονιά εκτός από εκείνα τα φιλμ που λάτρεψε αλλά συνάντησε σε φεστιβάλ (η χρονιά περιλάμβανε επισκέψεις σε Βενετία, Αθήνα και Θεσσαλονίκη και ανελέητο preview streaming) και τα οποία ακόμα δεν έχουν αποκτήσει επίσημη διανομή αλλά αναμένεται να "συστηθούν με το κοινό μέσα στο 2015. Μερικές από αυτές αποτελούν ιδιαίτερες καλλιτεχνικές και "πειραγμένες" περιπτώσεις, μερικές έχουν ήδη εξασφαλίσει την κυκλοφορία τους μέσα στην προσεχή χρονιά, μερικές δεν πρόκειται καν να καταφέρουν να βρουν τον δρόμο τους προς τις αίθουσες αλλά θα ανακαλυφθούν εν καιρώ ξανά μέσω εναλλακτικών μεθόδων κυκλοφορίας.Σε κάθε περίπτωση, αυτές είναι οι δέκα ταινίες από τα φεστιβάλ, για τις οποίες το Frame Game ανυπομονεί να ξαναέρθει σύντομα σε επαφή. Κρατήστε σημειώσεις.


The Duke of Burgundy
Ο Peter Strickland είναι υπέρτατος γνώστης του "genre". Αν η "Katalin Varga" του ήταν μια σπουδή πάνω στις exploitation ταινίες εκδίκησης των 70ς και το "Berberian Sound Studio" ένα γράμμα αγάπης στα ιταλικά giallo, όπου ο ήχος αντικαθιστά την εικόνα ως ο απόλυτος μηχανισμός τρόμου, το "The Duke of Burgundy" παραμένει στην ίδια δεκαετία για να αποθεώσει το erotic kitch και να αποδείξει όχι μόνο τις επιρροές του σκηνοθέτη αλλά και αυτό που έχει την μεγαλύτερη σημασία: ότι ο Peter Strickland είναι ένας εκπληκτικός σκηνοθέτης. Φυσικά, αντιλαμβάνομαι ότι το φιλμ δεν είναι για όλους και σίγουρα δεν μπορώ να το προτείνω ανεπιφύλακτα σε κανέναν χωρίς να τον προειδοποιήσω, όμως, δεν μπορώ να μην συμπεριλάβω μια ταινία που αφιερώνει αποκλειστικά την ιστορία του στις γυναίκες, στο σινεμά του Jess Franco, στην έννοια της εξουσίας και της υποταγής, στο παιχνίδι των εντυπώσεων, στις επαναλήψεις που δίνουν σταδιακά άλλη σημασία στα γεγονότα, στην αισθητική των 70ς και την κληρονομιά του ερωτικού κινηματογράφου, στην γοητεία της εικόνας και την παραπλάνηση της ουσίας και σε όσους έχουν την διάθεση να εκτιμήσουν όλα τα παραπάνω στις πιο αγαπημένες μου ταινίες της χρονιάς (τουλάχιστον). Υπόκλιση. (letterboxd / The Frame Game #tiff55 Review)

It follows
Ανέκαθεν στο genre του τρόμου, η νοσηρή ατμόσφαιρα και το καλό σενάριο ήταν δύο παράμετροι που σπανίως συμβάδιζαν στην ίδια ταινία και αυτό συνέβαινε γιατί στον βωμό της ανάγκης δημιουργίας καταστάσεων τρόμου, η λογική των πρωταγωνιστών έπρεπε να πέσει σε βλακώδη επίπεδα ώστε να δικαιολογείται η ύπαρξη των εν λόγω καταστάσεων. Το "It follows" δεν σπάει ακριβώς αυτόν τον κανόνα, καθώς οι ήρωές του εξακολουθούν να δρουν κατά στιγμές αψυχολόγητα ή/και ηλίθια, όμως, ανεβάζει τόσο ψηλά τα επίπεδα αδρεναλίνης που πραγματικά δεν μπορείς να του κακιώσεις. Ίσως, επειδή είσαι πολύ απασχολημένος με το να θαυμάζεις τα αριστοτεχνικά καδραρισμένα πλάνα. Ίσως, επειδή βρίσκεις την ιστορία του τόσο υπερβολική ώστε να καταντάει απόλυτα creepy. Ή, ίσως επειδή δεν μπορείς να ξεκολλήσεις από τον διπλανό σου από τον φόβο. Το "It follows" είναι αγνό midnight fun και θα σε κάνει να κοιτάξεις αλλιώς τον κόσμο γύρω σου. Γιατί, ευτυχώς, ο τρόμος του δεν ξεθωριάζει μετά το μαύρο κάδρο του τέλους. Κι επιβεβαιωμένα πλέον, με την ταινία να ζει το ίδιο ζωντανά (ενδεχομένως και καλύτερα) στο μυαλό μερικούς μήνες μετά την προβολή. Την πάτησες. (letterboxd / The Frame Game Νύχτες Πρεμιέρας Review)

They have escaped (He ovat paenneet) 
Φρεσκάδα. Τόλμη. Μια εναλλακτική Οδύσσεια δύο κατατρεγμεμένων με ατμόσφαιρα που παρέπεμπε σε αδερφούς Γκριν. Μπόλικες απρόβλεπτες εξελίξεις. Στυλιζάρισμα. Επίγνωση του εαυτού της. Παραμύθι. Τρόμος. Καρδούλα. Μία από τις πιο απρόβλεπτα immersing ταινίες που έχω δει τελευταία, που αξίζει να μπει στις watchlist του καθενός. Ελπίζω, ελπίζω, ελπίζω να βρει διανομή σύντομα. (letterboxd / The Frame Game Venice Review)
Rohrwacher 

Hungry Hearts
O Saverio Costanzo σκηνοθετεί τον - λίγο πριν την απόλυτη δημοσιότητα λόγω Star Wars - Adam Driver και την όλο και ανερχόμενη Alba Rohrwacher σε μια ιστορία που ξεκινάει ως τυπική ρομαντική κομεντί, για να επανεφεύρει τον εαυτό της σε οικογενειακό δράμα τα επόμενα πέντε λεπτά και να εξελιχθεί στην συνέχεια σε ένα ψυχολογικό θρίλερ Πολανσκικών επιρροών, συνδυασμού της "Αποστροφής" και του "Μωρού της Ρόζμαρι" χωρίς ίχνος υπερφυσικού στοιχείου. Η ψυχολογική κατάσταση της μητέρας Μίνα, την οποία ερμηνεύει με φαινομενική νωχελικότητα αλλά ουσιαστική δύναμη η Rohrwacher, είναι αρκετή για να ανεβάσει την ένταση στο δράμα, ενδεχομένως και τον ψυχολογικό τρόμο, και να δημιουργήσει ένα μικρό αλλά έντονο φιλμ, που όχι μόνο δεν έχει περιττές σκηνές αλλά επιπλέον επιλέγει να αφηγηθεί την ιστορία αφαιρετικά και εστιάζοντας στα απολύτως απαραίτητα, συχνά μέσα από παραμορφωτικούς φακούς, που τονίζουν ακόμα περισσότερο τα έτσι κι αλλιώς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παρουσιαστικού των δύο ηθοποιών. Οικιακός τρόμος και από το βάθος να ηχεί το What a feeling. Παράνοια. Αλλά η καλή, γνήσια κινηματογραφική παράνοια. (letterboxd / The Frame Game Venice Review)

Free Fall (Szabadesés)
Φανταστικά σουρεαλιστικός György Pálfi, αστείος, ανατριχιαστικός, δραματικός, πρωτότυπος και πάντα προσηλωμένος σε ένα απρόσμενο ανθρωποκεντρικό επίκεντρο.  Οι ήρωές του δεν κάνουν τίποτα παραπάνω από το να ζουν την καθημερινή τους ζωή, να αντιμετωπίζουν την ιδιωτική τους βαρετή πραγματικότητα και να περιμένουν απλά το τέλος της ημέρας για να ξεκινήσουν και πάλι και από την αρχή. Μόνο που ακριβώς στις λεπτομέρειες αυτής της πραγματικότητας είναι που εμφανίζονται τα στοιχεία που μαρτυρούν ότι τα πράγματα δεν είναι ιδανικά και δεν εννοώ, φυσικά, τα σουρεαλιστικά στοιχεία που δίνουν το μοναδικό ύφος της ταινίας. Οι ιστορίες του Pálfi είναι στην βάση του ιστορίες ενδοοικογενειακής βίας, ενδοσυζυγικής βαρεμάρας, παιδικών φοβιών, πνευματικής φρενίτιδας, ιστορίες ξεκάθαρα κοινωνικές, που επιλέγουν να ρίξουν μια ματιά πίσω από τις κλειδωμένες πόρτες με έναν ιδιαίτερο, ενδεχομένως και ανάλαφρο τρόπο, για να μιλήσουν πιο αποτελεσματικά για πράγματα απόλυτα σοβαρά. Τον έχετε ακούσει από το Taxidermia, ενδεχομένως. Αλλά στο Free Fall ήρθε η ώρα να σημειώσετε μια και καλή το όνομά του, ιδιαίτερα αν έχετε ροπή στο σουρεαλιστικό σινεμά. (letterboxd / The Frame Game Review)

Goodnight, Mommy (Ich seh, ich seh)
Δεν χρειάζονται περισσότερα από δέκα λεπτά για να βυθιστείς απόλυτα στον κόσμο του "Goodnight Mommy". Αυστηρά πλάνα που μαρτυρούν με την σύνθεσή τους ανείπωτες αλήθειες, μια χρωματική παλέτα που συναντάς ακόμα μόνο στο παραδοσιακό φιλμ και προκαλεί το δέος, ατμόσφαιρα που αξιοποιεί στο έπακρο την ομορφιά της φύσης και τον τρόμο της απομόνωσης, βλέμματα που υπόσχονται ειλικρίνεια αλλά φανερώνουν μια πραγματικότητα σε αμφισβήτηση, ένα μυστήριο που όχι μόνο απαιτεί την λύση του αλλά και απόδειξη για τον αν υπήρχε καν εξαρχής. Όμως, το σκηνοθετικό ντεμπούτο της συζύγου του Ulrich Seidl, Veronica Franz, και του Severin Fiala δεν έχει απλά σκοπό να βυθίσει τον θεατή στον κόσμο του αλλά να τον τρομοκρατήσει ρουφώντας σταδιακά το οξυγόνο από την αίθουσα. Και το καταφέρνει με αξιοθαύμαστη ικανότητα. Το φιλμ ξεκινά ατμοσφαιρικά αλλά ήπια για να μετατραπεί στο τελευταίο ημίωρο σε ένα καθαρόαιμο horror διαμαντάκι για γερά στομάχια. Ελάχιστες φορές τελευταία έχω νιώσει τόσο ένταση σε μία προβολή, έτοιμος να απομακρύνω τα μάτια από την οθόνη αλλά τελικά να είμαι ανίκανος για κάτι τέτοιο, βυθισμένος στον τρόμο της ιστορίας. Όπως έχω ξαναπεί, το να βρίσκεις ταινίες "είδους" σε ένα παραδοσιακά κοινωνικό φεστιβάλ είναι ιδιαίτερα αναζωογονητικό και κάνει το αίμα να... αλλάζει ταχύτητα. Όταν δε το τελικό αποτέλεσμα είναι τόσο εντυπωσιακό, το χειροκρότημα γίνεται ταυτόχρονο με το ουρλιαχτό και οι τσιρίδες συνώνυμες του ενθουσιασμού, τουλάχιστον για όσους μπορούν ακόμα να αντιδράσουν στο τέλος της ταινίας. (letterboxd / The Frame Game Venice Review)

The Last Hammer Blow (Le Dernier coup de marteau)
Το φετινό φεστιβάλ Βενετίας δεν έδειξε φειδώ στην επιλογή γαλλικών ταινιών εντός διαγωνιστικού αλλά τελικά κράτησε την καλύτερη για το τέλος. Μπορεί το "3 Cœurs" του Benoît Jacquot να προέκυψε κενό και απογοητευτικά μη-fun, το "La rançon de la gloire" του Xavier Beauvois να κατέληξε αφελές και σχηματικό και το "Loin des hommes" να αποδείχτηκε καλογυρισμένο αλλά χωρίς την πρωτοτυπία που θα το καθιέρωνε στην φιλμική ιστορία, όμως, το "Le dernier coup de marteau" της Alix Delaporte, στην δεύτερη μόλις ταινία της, κατάφερε να δείξει όλη την τρυφερότητα που δεν επέδειξαν τα προηγούμενα φιλμ και να αποτελέσει μια ματιά γεμάτη κατανόηση σε ταλαιπωρημένους χαρακτήρες, χωρίς ίχνος μεμψιμοιρίας ή μοιρολατρείας ή έστω διάθεσης για κοινωνικά σχόλια, χρησιμοποιώντας μόνο την μουσική του Μάλερ ως τον συνδετικό κρίκο μιας διαλυμένης οικογένειας. Μερικές φορές, η αυθεντική συγκίνηση προκύπτει από την ειλικρινή προσέγγιση ένας θέματος, και το φιλμ της Delaporte, ευτυχώς, δεν χρειάζεται να προσπαθήσει πολύ για να κερδίσει την καρδιά του θεατή. Κάτι μου λέει ότι αυτή η ταινία θα μπορούσε να αγαπηθεί πολύ στην Ελλάδα. (letterboxd / The Frame Game Venice Review)

Νορβηγία
Οι ταινίες είδους δεν είναι και το φόρτε της ελληνικής κινηματογραφίας. Η πρόσφατη τάση των "παράξενων" ταινιών, η οποία αγκαλιάστηκε από τα Φεστιβάλ του εξωτερικού αλλά ακόμα δεν έχει επικοινωνήσει με το ελληνικό κοινό (παρά το γεγονός ότι αρκετές από αυτές είναι όντως καταπληκτικές), δεν άφησε και πολλά περιθώρια στο να αναπτυχθεί κάτι διαφορετικό, κάτι το οποίο θα μπορούσε να αφορά εξίσου, ενδεχομένως, τα κοινωνικά προβλήματα αλλά να είναι και μέρος ενός φανταστικού σύμπαντος, όπου μερικές αλήθειες μπορούν να ειπωθούν πιο εύκολα και περισσότερο δημιουργικά. Ευτυχώς, η "Νορβηγία" του Γιάννη Βεσλεμέ επιχειρεί να κάνει κάτι που δεν έχουμε δει τελευταία στον ελληνικό κινηματογράφο και να παντρέψει υπαινικτικά τα προβλήματα της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας μέσα από την ιστορία ενός βρικόλακα στην Αθήνα της δεκαετίας του 1980, του οποίου η καρδιά θα πάψει να χτυπάει αν σταματήσει… να χορεύει! Μπορεί αφηγηματικά να κάνει κοιλιά κάπου στην μέση της διάρκειάς της, όμως, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η Νορβηγία είναι φιλόδοξη, αισθητικά άρτια και πάνω από όλα κατάθεση των πρώτων ενδείξεων ενός πολύ υποσχόμενου σκηνοθέτη. Στην χαρακτηριστική ερώτηση της ταινίας, "Βρικόλακας είσαι, ρε μαλάκα, ή ποιητής;", η σωστή απάντηση οφείλει να είναι… "Και τα δύο". (letterboxd / The Frame Game #tiff55 Review)

She's funny that way
Tο She's Funny That way θυμίζει κάτι από Ernst Lubitsch και κάτι από παλιό Woody Allen αλλά κυρίως αποτελεί υπενθύμιση του παλιού καλού Bogdanovich και έναν φόρο τιμής στο είδος της φαρσοκωμωδίας, που τελευταία αγνοείται επιδεικτικά προς υποστήριξη του "μοντέρνου, σοβαρού κινηματογράφου". Κανείς δεν πρόκειται να θεωρήσει το σενάριό του το πιο πνευματώδες του κόσμου, όμως, δύσκολα μπορεί κανείς να αμφισβητήσει την εξαιρετική αίσθηση ρυθμού που βγάζει η ταινία, ενορχηστρώνοντας θαυμάσια αμέτρητες υποπλοκές, δίχως να αφήνει κενά αμηχανίας ανάμεσα στις αφηγήσεις, Στα ενενήντα λεπτά της ταινίας, δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου νεκρός χρόνος, παρά μια συνεχής ροή gags, ατακών και σκηνών ανθολογίας που είναι γνήσια αστείες και απενοχοποιημένα σαφείς στον σκοπό τους απλώς να διασκεδάσουν και να προσφέρουν γέλιο. Η δε οικονομία της ταινίας είναι τέτοια που θα μπορούσε να μεταφερθεί αυτούσια στο (ή να προέρχεται άνετα από το) σανίδι, σε οποιαδήποτε μάλιστα δεκαετία, καθώς αγνοεί παντελώς την έννοια του χρόνου, καταλήγοντας να είναι άχρονη και (μακάρι) διαχρονική. Αν ο Bogdanovich είναι να αποσύρεται από την απόσυρσή του με αποστολή την γνήσια διασκέδαση του κοινού όπως εδώ, τότε θα παραμένει πάντα ευπρόσδεκτος. (letterboxd / The Frame Game Venice Review)

Red Amnesia (Chuangru zhe)
Τίποτα δεν με είχε προετοιμάσει για το φιλμ του Xiaoshuai Wang, το οποίο ξεκινά με τα ανώνυμα τηλεφωνήματα που δέχεται μια ηλικιωμένη γυναίκα στην Κίνα και συνεχίζει για να πει μια εξαιρετικά πολυεπίπεδη ιστορία, που αφορά την οικογένεια, την ιστορία της Κίνας και της κοινωνικές αδικίες, που πάντα απασχολούσαν τον Κινέζο δημιουργό, καταλήγοντας σε ένα κρεσέντο απίστευτης δύναμης, που επιβεβαιώνει πως η ταινία ανήκει στις καλύτερες που είδα φέτος στην Βενετία. Αυτό που εντυπωσιάζει, δεν είναι μόνο η κεντρική ερμηνεία της ηρωίδας, που συμβάλλει τα μέγιστα στην μεταδοτικότητα της ταινίας, αλλά και η μαεστρία με την οποία ο Wang χειρίζεται φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους θέματα, συνδυάζοντας το κοινωνικό δράμα με το καθαρόαιμο θρίλερ και την αφήγηση μιας παραδοσιακής οικογενειακής ιστορίας τις πάντοτε εμφανείς πολιτικές ανησυχίες του. Χωρίς να χρειάζεται να πω περισσότερα (γιατί θα μπω στην περιοχή των spoiler), το φιλμ του Wang αποτελεί ξεκάθαρο, ποιοτικό σινεμά, που αξίζει να βρει στον δρόμο του έστω σε κάποιο ελληνικό φεστιβάλ και γιατί όχι σε κανονική διανομή. Μέχρι τότε, θαυμασμός και υπόκλιση. (letterboxd / The Frame Game Venice Review)

Bonus

A Girl Walks Home Alone at Night
Μπορεί η φήμη της ταινίας να μην δικαίωσε απόλυτα τις προσδοκίες μου, όμως, στο φιλμ, όντως, υπάρχουν πράγματα που έχουν την δύναμη να του δημιουργήσουν ισχυρή υστεροφημία. Yπάρχει η διάθεση παιχνιδίσματος με τον μύθο του βρικόλακα, όχι πολύ μακριά από αυτό θα έκανε ο Τζιμ Τζάρμους, όχι, όμως, ο τζιμ Τζάρμους του Only Lovers Left Alive αλλά ο ασπρόμαυρος Τζάρμους των 80ς και του Down By Law. Υπάρχει μια έντονη αναφορά στα είδη, από το western (κυρίως όσον αφορά την δυναμική μεταξύ των χαρακτήρων) και το film noir (η femme fatale απλά έχει μεγάλους κυνόδοντες) μέχρι το horror (προφανώς) και τις ταινίες εκδίκησης (η ψυχή της ταινίας θα μπορούσε να ζει εξίσου στα 70ς και τα 80ς, ποτέ δεν ξέρεις με τα βαμπίρ εξάλλου). Η δε μπούρκα της vigilante, θα μπορούσε να παραπέμπει και στις υπερηρωικές μαύρες κάπες του σήμερα και δη... στον Batman ενός όχι και τόσο χλιδάτου Gotham City (η κινηματογράφηση το κάνει αυτό περισσότερο από εμφανές) ενώ οι ενδυματολογικές επιλογές του καλού της ιστορίας θα μπορούσαν να είναι κλεμμένες από την γκαρνταρόμπα του James Dean! Στην τελική, αξίζει να το ανακαλύψει κανείς ακόμα κι αν στο φινάλε συνειδητοποιήσει ότι, πίσω από τα εκπληκτικής ομορφιάς κάδρα, δεν κρύβεται μια αντίστοιχα δυνατή ιστορία. Πόσο ιδιαίτερη χρονιά για τους βρικόλακες, ωστόσο. (letterboxd / The Frame Game Review)


Διάβασε επίσης:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...