Berlin Review: Queen of the desert του Werner Herzog

Η καινούρια ταινία του Werner Herzog φιγούραρε από την αρχή της χρονιάς στην λίστα με τα πιο αναμενόμενα φιλμ της σεζόν, τόσο λόγω του ιστορικού εκτοπίσματος του σκηνοθέτη της αλλά και λόγω του λαμπερού του cast, που έφερνε την Nicole Kidman στο είδος μιας επικής βιογραφίας, που σχεδόν ζούσε και ανέπνεε στο παλιό, κλασικό Hollywood, όπου τα εξωτικά σκηνικά και το υποβόσκον ρομάντζο δημιουργούσαν εντυπωσιακά crowdpleasers και επιπλέον λόγους για να αγαπά κανείς την μεγάλη οθόνη. Ε, λοιπόν, μπορούμε από νωρίς να σβήσουμε την ταινία από την εν λόγω λίστα, όχι μόνο επειδή το φιλμ έχει έχει πλέον κάνει τα παγκόσμια αποκαλυπτήριά του αλλά και επειδή αυτό που είδαμε ήταν, τελικά, πέρα για πέρα απογοητευτικό. Και, ακούσια, εξαιρετικά αστείο.

Berlin Review: Ixcanul (Volcano) του Jayro Bustamante

Από το μόλις πρώτο πλάνο του "Ixcanul", καταλαβαίνεις ότι η ταινία του πρωτοεμφανιζόμενου Jayro Bustamante πρόκειται να χρησιμοποιήσει κυρίως την εικόνα και λιγότερο τον λόγο για να πει την ιστορία του. Εξάλλου, το κοντινό στο πρόσωπο της ηρωίδας του και η τελετουργική σχεδόν προετοιμασία της από την μητέρα της μαρτυρά ότι η αφήγηση που θα ακολουθήσει δεν χρειάζεται πολλούς διαλόγους για να μεταδώσει την δύναμή της καθώς η αφοπλιστική ειλικρίνειά της μιλάει απευθείας στην καρδιά, χωρίς να έχει ανάγκη διερμηνέα, σε αντίθεση με τους χαρακτήρες της, οι οποίοι είναι γλωσσικά αποκομμένοι από τον υπόλοιπο πληθυσμό της χώρας, αφού δεν μιλούν καν Ισπανικά, παρά την δική τους παραδοσιακή γλώσσα. 

Berlin Review: Knight of Cups του Terrence Malick

Ας το ξεκαθαρίσουμε από την αρχή. Με το "Knight of Cups", ο Terrence Malick δεν πρόκειται να κερδίσει νέους θαυμαστές, ούτε πρόκειται να μεταπείσει (και να ξανακερδίσει) όσους έχουν απορρίψει την καλλιτεχνική του έκφραση από το "Tree of Life" και μετά. Όσοι απέρριψαν το τελευταίο ως υπερφίαλο ή βρήκαν ανούσιο το "To the Wonder" (Frame Game Review εδώ), δεν πρόκειται να βρεθούν ενώπιον κάτι ριζικά διαφορετικού που πρόκειται να τους κάνει να… αλλαξοπιστήσουν, όμως, όσοι έχουν ήδη σταθεροποιήσει την επικοινωνία τους με τον (τελευταία πολυάσχολο) σκηνοθέτη, μάλλον πρόκειται να παραμείνουν στο πλευρό του.

Berlin Review: The Forbidden Room του Guy Maddin

O Guy Maddin ανέκαθεν έκανε ταινίες που φαίνονταν αποκομμένες από τον χρόνο, είτε επειδή έμοιαζαν με φιλμ που εμφανίστηκαν ξαφνικά μέσα από μια χρονοκάψουλα του παρελθόντος, είτε επειδή απλά αρνούνταν να "δουλέψουν" μέσα στο σύγχρονο, επιβεβλημένο χρονικό πλαίσιο και τις πρακτικές κινηματογράφησης του τώρα. Το "The Forbidden Room" (με credit συν-σκηνοθεσίας στον Evan Johnson, συνεργάτη του Maddin στα πιο πρόσφατα, πειραματικά μικρού μήκους εγχειρήματά του), το οποίο μετά την παγκόσμια πρεμιέρα του στο Sundance, έκανε και τη διεθνή πρώτη του προβολή στο Βερολίνο, δεν ανατρέπει τους κανόνες λειτουργίας του σκηνοθέτη, όμως αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη γιατί αποκαλύπτει, ύστερα από καιρό, το ανανεωμένο πρόσωπο του δημιουργού του, πολύ κοντύτερα στην απενοχοποιημένη σφαίρα του "The Saddest music in the world" και του "Cowards Bend the Κnee", παρά στο μάλλον εγκλωβισμένο στις maddin-ικές συμβάσεις του "Keyhole".

Berlin Review: Nobody wants the Night της Isabel Coixet

Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει την Berlinale για τις έντιμες προθέσεις της. Σε ένα κινηματογραφικό σύμπαν που η γυναικεία φωνή, τόσο δημιουργικά όσο και όσον αφορά την ίδια την φύση των ιστοριών, "ακούγεται" όλο και λιγότερο συχνά, μια ταινία έναρξης που βάζει μια ηρωίδα στο προσκήνιο, τονίζει την δυναμική της σε αντίξοες καιρικές συνθήκες στην άκρη του κόσμου και υπογραμμίζει την δύναμή της μακριά από το ανδρικό πρότυπο του προστάτη, είναι αναμφισβήτητα μια πολύ ευτυχής (και άξια προβολής) συγκυρία. Το... ατυχές της περίπτωσης, όμως, έγκειται στο γεγονός ότι το τελικό αποτέλεσμα, όχι μόνο δεν δικαιώνει τις αρχικές προσδοκίες αλλά αποδεικνύεται όσο επιφανειακό θα ήθελε να μην είναι, καταφεύγοντας σε ευκολίες, απλοποιήσεις και στερεοτυπικές απεικονίσεις, σχεδόν σαν να ξεχνά την ίδια του την κοσμοθεωρία. 

Berlinale 2015: 20+1 ταινίες που θέλω να δω στο φεστιβάλ (αλλά, προφανώς, δεν πρόκειται να προλάβω)

Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει το φεστιβάλ του Βερολίνου για έλλειψη επιλογών. Σε αντίθεση με τις Κάννες ή την Βενετία (όπου η επιλογή των ταινιών συνήθως είναι αυστηρή και ολιγάριθμη), το πρόγραμμά του περιλαμβάνει εκατοντάδες ταινίες, οι οποίες περιλαμβάνουν από ανεξάρτητα φιλμ και περισσότερο πειραματικές προτάσεις μέχρι πολυαναμενόμενες πρεμιέρες και φιλμ-οχήματα γνωστών ηθοποιών προς πιο καλλιτεχνικές περιοχές, σε σημείο μάλιστα που, πολλές φορές, καταντά χαοτικό και μάλλον "καπελώνει" αξιόλογες προτάσεις που δεν προλαβαίνουν να βρουν τον χώρο τους μέσα στο πνιχτό πρόγραμμα. Παρόλα αυτά, η Berlinale τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα διαγωνιστικό πρόγραμμα που δεν διστάζει να εμπιστευθεί πρωτοεμφανιζόμενους και γενικά πιο τολμηρούς δημιουργούς, να σχηματίσει ένα πρόγραμμα ντοκιμαντέρ που αποτελεί τελικά από τα πιο σημαντικά φεστιβάλ του είδους, να αποτελέσει το μέρος για τις διεθνείς πρεμιέρες ταινιών που λίγες μέρες πριν έκαναν την παγκόσμια πρώτη προβολή τους στο Sundance και, μερικές φορές, να εκμεταλλευθεί την προσέλευση star για την avant premiere εμπορικών ταινιών, που δεν πρόκειται να διαμαρτυρηθούν από το όχι και τόσο διακριτικό promotion ενός κόκκινου χαλιού. Εξάλλου, φέτος το φεστιβάλ βλέπει δύο από τις ταινίες του περσινού διαγωνιστικού του προγράμματος (Boyhood, The Grand Budapest Hotel) να φιγουράρουν στις υποψηφιότητες για Όσκαρ καλύτερης ταινίας, γεγονός που ενισχύει και τον προ-οσκαρικό του ρόλο. Φέτος, και πάλι το πρόγραμμα αποτελείται από ένα μείγμα των παραπάνω κατηγοριών ταινιών, δημιουργώντας τελικά ένα άκρως ενδιαφέρον σύνολο, από το οποίο χαίρεσαι να επιλέγεις ταινίες, χωρίς να υπάρχει η ένταση και "πίεση" ενός υπερβολικά "γκλαμουράτου" περιβάλλοντος. Το Frame Game θα βρεθεί για λίγες ημέρες στην Berlinale για να πάρει άρωμα γερμανικού φεστιβαλικού αέρα και, πραγματικά, εύχεται (εύχομαι δηλαδή) να πετύχει τις προβολές μερικών από τα παρακάτω φιλμ. Κρατήστε σημειώσεις (κι εγώ μαζί).

Ένας κόσμος γεμάτος πυροτεχνήματα: The Film Edition

Από τις πρώτες μέρες του 2015, η σελίδα του Frame Game στο facebook υποδεχόταν την νέα χρονιά φαντασμαγορικά, εκκωφαντικά, κινηματογραφικά. Εξάλλου, στους επόμενους δύο μήνες έρχονται Όσκαρ, Φεστιβάλ Βερολίνου, κόκκινα χαλιά, φωτογραφήσεις, λάμψη, ΦΩΣ, τι καλύτερη αφορμή για μερικά - τόσο αναγκαία τελικά - πυροτεχνήματα; Από τους εορτασμούς των Εραστών στη Γέφυρα και την old school γοητεία των λαμπερών Καννών στο To Catch A Thief μέχρι την επανάσταση του V for Vendetta και το παραμύθι του Aladdin για έναν ολόκληρο, καινούριο κόσμο, ετοιμαστείτε (για μια τελευταία φορά) για πολλά, πάρα πολλά πυροτεχνήματα. Ή αλλιώς, για το πώς η πραγματικότητα μπορεί να κλέψει λίγο από τη λάμψη της φαντασίας. Λάβετε προνομιακή θέση. Θα γίνει η νύχτα μέρα.

Newsflash, μέρος όγδοο: "Violent Reaction"

H Julianne Moore μπορεί να προετοιμάζεται για την προ-οσκαρική κούρσα, ταυτόχρονα,όμως, συνεχίζει τον επαναστατικό της αγώνα με τα "Παιδιά των ανθρώπων", όσο η κινηματογραφική επικαιρότητα εξακολουθεί να συγκεντρώνει ειδήσεις που αφορά "περίεργους θανάτους", "κύματα δολοφονιών", "καλλιτεχνικά σκάνδαλα", "επιχειρηματικές εξελίξεις" αλλά και εκλογικά αποτελέσματα. Το "Newsflash" του Frame Game έχει έτοιμη την όγδοη έκδοσή του, όσο συνεχίζει να "ξεφυλλίζει" κλασικά φιλμ και πρόσφατες κυκλοφορίες για τις πιο σημαντικές κινηματογραφικές ειδήσεις από τον φιλμικό έντυπο τύπο του παγκόσμιου σινεμά. Βάλε καφέ και ξεκίνα την ανάγνωση. Αλλά προσοχή! Οι ομοιότητες με πραγματικούς ανθρώπους και γεγονότα ίσως να μην είναι και τόσο τυχαίες, τελικά.

Review: The Salt of the Earth των Juliano Ribeiro Salgado και Wim Wenders

Κοίτα να δεις που σε αυτή την φάση της καριέρας του, ο Wim Wenders είναι καλύτερος ντοκιμαντερίστας παρά κινηματογραφιστής! Στο Salt of The Earth, μέσα από την εστίασή του στην δουλειά και την ζωή του φωτογράφου Sebastião Salgado, o Wenders καταφέρνει αφενός να ρίξει μια ματιά στην φιλοσοφία ενός ανθρώπου και να φωτίσει τα κίνητρα της δουλειάς του και, αφετέρου, να δανειστεί την ματιά ενός φωτογράφου, που ταυτίστηκε όσο λίγοι με το "αντικείμενό" του και κατάφερε να αναδείξει έναν κόσμο το ίδιο τραγικό και μεγαλειώδη, μια ανθρωπότητα εξίσου εχθρική και μάχιμη, μια Γη όσο μαγευτική τόσο και φορέα αβάσταχτης καταστροφής. Αυτό δε που κάνει αξιομνημόνευτη την αφήγηση, είναι το γεγονός ότι ο Salgado μεταφέρει όντως το αυθεντικό συναίσθημα κάθε στιγμής, μετατρέποντας το κάθε πορτρέτο σε στιγμιότυπο ακατέργαστης αλήθειας και την κάθε εικόνα σε στιγμιαία αποτύπωση μιας υπερβατικής ατμόσφαιρας.

12 ταινίες για τους μήνες: Η έκδοση του 2015

Την πρώτη φορά που επιχείρησα αυτό το κινηματογραφικό "ημερολόγιο", ήταν επειδή ήθελα απλά να συντάξω μια δωδεκάδα ταινιών, όπου κάθε φιλμ αντιστοιχούσε σε ένα μήνα, δημιουργώντας ένα σύνολο ιστοριών, όπου με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ο κάθε μήνας σημάδεψε έντονα μια ομάδα ανθρώπων και μια ολόκληρη ζωή. Την επόμενη χρονιά, συνειδητοποίησα ότι κάτι τέτοιο δημιουργούσε απρόβλεπτα, ένα ολόκληρο σύμπαν όπου ιστορίες συνυπήρχαν και εξελίσσονταν με κοινό αφηγηματικό άξονα όχι απλά τις ίδιες ημερομηνίες αλλά και ένα ολόκληρο σύνολο παραγόντων που απλά κωδικοποιούνταν στην μελαγχολία, την ζέστη, το φως, την παγωνιά, την αισιοδοξία ενός μήνα. Την τρίτη χρονιά, είχα πια πειστεί ότι κάτι τέτοιο αξίζει να εξερευνάται κάθε χρόνο και να αποκαλύπτει γωνίες μιας σινεφιλικής πραγματικότητας, που είναι τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά η μία από την άλλη. Πλέον, για τέταρτη χρονιά (στο τέλος του κειμένου, θα βρεις και τα links για τις προηγούμενες εκδόσεις), το Frame Game δημιουργεί το δικό του κινηματογραφικό ημερολόγιο και σε προσκαλεί να μοιραστείς μαζί του τις ενστάσεις, τις διαφωνίες και τις επιπλέον προτάσεις σου για το μέλλον. Καλή χρονιά!