Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2014

#Tiff55 Review: Τιμπουκτού / Timbuktu του Αμπντεραμάν Σισακό (4*/5)

Το "Timbuktu" του Αμπντεραχμάν Σισάκο δεν χρειάζεται να αφηγηθεί με λεκτικές επεξηγήσεις την ιστορία του, όπου φανατικοί τζιχαντιστές διαταράσσουν την ήσυχη ζωή ενός απομακρυσμένου από τον πολιτισμό χωριού. Αντιθέτως, επιλέγει να πει την ιστορία του μέσα από εικόνες που αποτυπώνουν στιγμές της παλιάς και της νέας καθημερινότητας, με μία ευαισθησία σαν να πρόκειται για ένα παραμύθι και όχι για την σκληρή αλήθεια. Κάποιες στιγμές δε, αποφασίζει να στρέψει και την κάμερα από τα γεγονότα, να αποθανατίσει μόνο την αρχή και το τέλος της τραγωδίας και στο ενδιάμεσο να περιπλανηθεί στα πρόσωπα των ανθρώπων που βλέπουν την ζωή τους να αλλάζει, χωρίς να έχουν την δυνατότητα να αντισταθούν ουσιαστικά.

Η εκκίνηση με την γαζέλα που τρέχει, ο πυροβολισμός των εδωλίων, η γυναίκα με τα πολύχρωμα ρούχα που φράζει τον δρόμο των αρματωμένων, ο γάιδαρος που περνάει μπροστά από το τέρμα του ποδοσφαίρου, η δήλωση "ο πατέρας μου δεν είναι πολεμιστής, οι πολεμιστές πεθαίνουν νέοι", η περιπολία πάνω στις στέγες για να ανακαλυφθούν όσοι παίζουν μουσική, το τραγούδι που συνοδεύει το μαστίγωμα, το πριν και το μετά του λιθοβολισμού και το ενδιάμεσο ενός τελετουργικού, πένθιμου χορού, η προσταγή "η Μέκκα είναι προς τα εκεί" και η απάντηση "Ναι, αλλά η κόρη μου είναι προς τα εκεί" λένε όλα όσα χρειάζεται και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ούτε την δύναμη των εικόνων ούτε την αθροιστική αλήθεια.

Για την ακρίβεια, το φιλμ δεν έχει καν την ανάγκη μιας παραδοσιακής αφηγηματικής γραμμής. Μέχρι την μέση του, αρκείται στο να δημιουργεί τον κόσμο του και την ατμόσφαιρά του, για να αφήσει, στην πορεία, τους εξωτερικούς παράγοντες να αρχίσουν να τον καταλύουν. Τότε είναι που υπεισέρχεται στην αφήγηση και η ουσιαστική ιστορία του Κιντανέ, ο οποίος θα βιώσει από πρώτο χέρι τους νέους νόμους του καθεστώτος, μακριά από τον προσωπικό του παράδεισο στους αμμόλοφους, όπου ζει ειδυλλιακά με την γυναίκα και την κόρη του, αναγκασμένος να αποδεχτεί με το ζόρι το γεγονός ότι ο ίδιος δεν είναι ο μόνος που θα αποφασίζει για τον εαυτό του και την οικογένειά του.

Αναγνωρίζω την ανάγκη για μια πιο συμβατική αφήγηση και, όντως, η προσωπική ιστορία του Κιντανέ είναι και συγκινητική και ισχυρή (χωρίς να γίνεται μελό), όμως, τελικά η ταινία θα μπορούσε να κάνει και χωρίς κάτι τόσο συμβατικό, καθώς η ένταση της πραγματικότητας που δημιουργεί μέχρι τότε είναι τόσο ισχυρή που, η εστίαση στον Κιντανέ, της στερεί το τεράστιο εύρος της. Αυτό, όμως, αποτελεί μόνο μια μικρή ένσταση στο σύνολο της ταινίας, η οποία αποτέλεσε ξεκάθαρα μια από τις πιο δυνατές εμπειρίες του φεστιβάλ μέχρι σήμερα, κι ας μην είχε τον εντυπωσιασμό ή τον διδακτισμό ως πρωταρχικό της στόχο. Για την ακρίβεια, τώρα που επανέρχομαι σε αυτό, συνειδητοποιώ ότι ακριβώς επειδή δεν είχε αυτό τον σκοπό, κατάφερε να πετύχει και τόσο καλά στην αποστολή της. Σεβασμός. (4*/5)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...