Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2015

#tiff56 Review: Frenzy (Abluka) του Emin Alper

Θα μπορούσε να είναι το παρόν, θα μπορούσε να είναι και ένα μετα-αποκαλυπτικό μέλλον. Η Κωνσταντινούπολη του Emin Alper είναι μια πόλη που τραντάζεται από την συνεχή τρομοκρατία, από την ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή των αδέσποτων σκύλων και από ένα καθεστώς όπου δήμος και πολιτεία κοιτούν με καχυποψία κάθε άνθρωπο, θεωρώντας τον, μέχρι αποδείξεως του εναντίου, πιθανό εγκληματικό στοιχείο και επικίνδυνο για την διαταραχή της ήδη ευαίσθητης καθημερινής ισορροπίας. Οι αναφορές στην ηγεσία και τις πρακτικές του Ερντογάν είναι σαφείς, όμως ο τρόπος που αποτυπώνονται θυμίζουν την Βαλκανική εκδοχή ενός δυστοπικού μέλλοντος, όπου η μαυρίλα και η καταχνιά είναι η μοναδική σταθερά (εντός και εκτός των ανθρώπων). Γι΄αυτό και ο Alper παίζει με την ψυχοσύνθεση των ηρώων του και προσπαθεί να αποτυπώσει όσα συμβαίνουν μέσα στο κεφάλι τους αλλά και πώς αυτά μπορούν να επηρεάσουν τις παράλληλες πορείες τους προς έναν απροσδιόριστο προορισμό (ίσως την λογική;).

Στο επίκεντρο της ιστορίας του, όπως και στο προηγούμενο φιλμ του "Beyond the hill" (το οποίο επίσης προβλήθηκε στα πλαίσια των "Ματιών στα Βαλκάνια" του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) βρίσκεται μια οικογένεια και ο τρόπος που αντιμετωπίζει τις εσωτερικές και τις εξωτερικές τριβές. Στο προηγούμενο φιλμ, πιθανός εχθρός για όλα τα δεινά που έβρισκαν την οικογένεια ήταν μια άγνωστη παρουσία πίσω από τον λόφο του τίτλου. Στο "Frenzy" πιθανός εχθρός είναι ο οποιοσδήποτε συνάνθρωπος. Ο Kadir του Mehmet Uzgur αποφυλακίζεται (ή για την ακρίβεια, παίρνει αναστολή) έπειτα από μακροχρόνια κάθειρξη για να αναλάβει την δουλειά του ρακοσυλλέκτη, όσο στην πραγματικότητα ψάχνει στα σκουπίδια για να βρει αποδεικτικά στοιχεία τρομοκρατικής δραστηριότητας στην γειτονιά για λογαριασμό του κράτους. Από την άλλη, ο νεότερος αδερφός του, Ahmet (Berkey Ates), "καθαρίζει" τους δρόμους από τα αδέσποτα σκυλιά (ουσιαστικά τα σκοτώνει επί τόπου) όσο τα ΜΜΕ μιλούν για άσυλα προστασίας και φιλοξενίας των τετράποδων.

Μέσα σε αυτό, το πλαίσιο ο Alper ακολουθεί περισσότερο τις ατομικές πορείες των δυο τους παρά την προσπάθεια επανένωσής τους. Ο χρόνος έτσι κι αλλιώς φαίνεται να έχει δημιουργήσει αξεπέραστα εμπόδια μεταξύ τους. Ταυτόχρονα, εξετάζει τα ίδια γεγονότα από τις δύο διαφορετικές οπτικές, δίνοντας στοιχεία για το τι υπάρχει μέσα στο μυαλό του καθενός και όχι απαραίτητα για το τι συνέβη όντως στην πραγματικότητα. Όσοι η ταινία προχωρά, η χρήση της καθαρά υποκειμενικής οπτικής την μετατρέπει σε κατάβαση προς έναν εφιάλτη πολανσκικών (προς "Repulsion" και "The Tenant" μεριά) και αρονοφσκικών (το παλαιότερο "π" αλλά και ο πιο πρόσφατος "Black Swan" έρχονται στο μυαλό) επιρροών, όπου κάθε πράξη θα μπορούσε να αποτελέσει προϊόν συνωμοσίας ή και απειλής για να οδηγήσει τους πρωταγωνιστές του σε μια σύγκρουση με τον εαυτό τους από όπου δύσκολα θα βγούνε νικητές. Το φανταστικό παιχνίδι με τις σκιές βοηθά (και ευνοεί) αυτή την κατεύθυνση.

Αν υπάρχει κάτι στο οποίο ο Alper αστοχεί, αυτό είναι ο ρυθμός της ταινίας. Το πρώτο μέρος λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά στο στήσιμο της ιστορίας και των κρίσιμων σταθερών που θα αναιρεθούν στο δεύτερο μισό, με την κοινωνική και πολιτική ματιά του να είναι αυστηρή και σαφής. Όσο όμως η υποκειμενικότητα αρχίζει να αντικαθιστά τα γεγονότα, ο ρυθμός μοιάζει να χάνει την ισορροπία του και η αφήγηση να μην μπορεί να διατηρηθεί συνεχώς στο ίδιο υψηλό επίπεδο. Οι καλύτερες στιγμές της ταινίας υπάρχουν στο δεύτερο μισό της (οι σκηνές εντός του δωματίου του Ahmet θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ψυχολογικός τρόμος) όμως η αποφυγή κάθε κυριολεξίας και η συνεχής αλλαγή των εξίσου αναξιόπιστων αφηγητών (εξαιρετικοί και οι δύο ωστόσο μέσα στην παράνοιά τους) οδηγεί σε μία κορύφωση που έχει δύναμη αλλά όχι το απαιτούμενο βάθος. Παρόλα αυτά, ο Alper παραμένει μια ισχυρή νέα φωνή που δεν δείχνει πρόθυμη να σιγήσει απέναντι στην υποκρισία των δομών της χώρας του. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι βρίσκεται στον σωστό δρόμο. (3,5*/5)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...