Δευτέρα 16 Μαρτίου 2015

#tdf17 Review: Το απομεσήμερο ενός φαύνου: Τάνακιλ Λε Κλερκ / Afternoon of a Faun: Tanaquil Le Clercq της Νάνσι Μπέρσκι

Το μυστικό της επιτυχίας στην πλειοψηφία αυτών των ντοκιμαντέρ έγκειται κυρίως στην δύναμη της προσωπικής ιστορίας του ίδιου του αντικειμένου και η πορεία της ζωής της Τάνακιλ Λε Κλερκ σίγουρα διαθέτει όλον το θρίαμβο, το δράμα και το σοκ που χρειάζεται για να καταγραφεί στην συλλογική μνήμη ως μια πανίσχυρη προσωπική αφήγηση. Η σκηνοθέτις, εξάλλου, φροντίζει από την αρχή να αναδείξει το μεγαλείο της μυθικής μπαλαρίνας μέσα από αρχειακό υλικό στο οποίο φαίνεται να χορεύει αλλά και να υπογραμμίσει το προσωπικό ύφος της αφήγησης χρησιμοποιώντας τα προσωπικά της γράμματα, που ούτε λίγο ούτε πολύ, αποκαλύπτουν ένα έντονο ερωτικό τρίγωνο ανάμεσα στην ίδια και τους δύο μεγαλύτερους χορογράφους της εποχής, του Τζoρτζ Μπαλανσίν, του οποίου υπήρξε επίσημα μούσα και μετέπειτα σύζυγος, και του Τζερόουμ Ρόμπινς.


Την μεγαλύτερη δύναμη, όμως, η Μπέρσκι την αντλεί από το ίδιο το βλέμμα της Λε Κλερκ, που στοιχειώνει ακόμα τις φωτογραφίες της. Τονίζοντας τον ερωτισμό της και το γεγονός ότι το, διαφορετικό από το έως τότε καθιερωμένο, λεπτό και ψηλόλιγνο σώμα της αποτέλεσε το ορόσημο ανάμεσα στις μπαλαρίνες του παρελθόντος και εκείνες του μέλλοντος, η Μπέρσκι μετατρέπει την Λε Κλερκ σε μια υπερβατική παρουσία, που επηρέασε ανεπανόρθωτα την ροή του μέσου και όλων των ανθρώπων γύρω της, ακόμα και μετά την ξαφνική της πτώση από την κορυφή, λόγω της προσβολής της από πολιομυελίτιδα στην ηλικία των 27 ετών. Επιπλέον, η Μπέρσκι αρέσκεται ιδιαίτερα να τονίζει τις ειρωνείες της αφήγησης και τα κλεισίματα του ματιού από την μοίρα, που είδε την "Τάνι" να ερμηνεύει σε μπαλέτο στα πλαίσια μιας φιλανθρωπικής εκδήλωσης το ασθενές θύμα (με τον ίδιο τον Μπαλανσίν να ερμηνεύει την ασθένεια σε ένα μακάβριο pas-des-deux) αλλά και να μεταθέτει τον εμβολιασμό της για αργότερα, πριν προλάβει να προστατευτεί από τον ιό.

Κάθε τραγική πτυχή της ιστορίας μεγεθύνεται από τα πλάνα αρχείου που αποκαλύπτουν το μεγαλείο της μπαλαρίνας, η οποία ουσιαστικά δημιούργησε έναν νέο τύπο μπαλέτου και ώθησε δύο από τους πιο σημαντικούς χορογράφους της εποχής να δημιουργήσουν για εκείνη τα πιο σημαντικά τους έργα (τόσο η αρχή όσο και το τέλος του ντοκιμαντέρ ντύνονται από την χορογραφία του "Απομεσήμερου ενός φαύνου" που χορογράφησε αποκλειστικά για την Λε Κλερκ ο Μπαλανσίν). Η Μπέρσκι γοητεύεται από το δράμα της αφήγησης και δεν αποφεύγει ούτε στιγμή να το αποδείξει, ακόμα και όταν αναγνωρίζει στο πρόσωπο του Ρόμπινς τον πόνο αφενός από την απόρριψη της Λε Κλερκ αλλά κυρίως από την απώλεια ενός πιθανού υγιούς μέλλοντος. Πίσω από την καλλιτεχνική ιστορία, κρύβεται ένα πρώτης τάξεως μελόδραμα και η σκηνοθέτις δεν διστάζει να το αγκαλιάσει και να του αποδώσει και εκείνου μυθικές προεκτάσεις. 

Στο τελευταίο του κομμάτι, το φιλμ μετατρέπεται σε μια κλασική ιστορία επιβίωσης και δύναμης της θέλησης, ακολουθώντας την ανάρρωση της Λε Κλερκ και την προσαρμογή της σε έναν νέο τρόπο ζωής, αρχικά μακριά από το μπαλέτο και σταδιακά κοντά σε αυτό, στον νέο ρόλο της δασκάλας. Προσπαθώντας να αποδείξει συνεχώς την σημασία κάθε εξέλιξης, η Μπέρσκι χάνει ορισμένες φορές την ψυχραιμία της και αγιοποιεί την Λε Κλερκ, όμως, όταν τα πλάνα του χορού της ξαναεπιστρέφουν στην οθόνη καταλαβαίνεις το γιατί. Η "Τάνι" μετατράπηκε σε μία νύχτα σε πραγματική ηρωίδα ενός μακάβριου μπαλέτου και η ιστορία της απέκτησε διαστάσεις μύθου, ακριβώς επειδή η γοητεία της δεν μπορούσε να διατηρήσει την διάδοση των γεγονότων σε ρεαλιστικά επίπεδα. Τα ίδια τα γράμματα της Λε Κλερκ ενισχύουν αυτή την επίμονη, ξεροκέφαλη, πολλές φορές εγωιστική προσωπικότητα, μαρτυρώντας ενδεχομένως ότι αυτός ο χαρακτήρας της είναι ενδεχομένως και ο μηχανισμός που κινητοποίησε τόσο έντονα το ένστικτο της επιβίωσης. Και από ότι φαίνεται, θα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για αυτό. (3*/5)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...