Σάββατο 20 Απριλίου 2013

Top 5 Σκηνές: Ο Brian De Palma και ο κίνδυνος στο ντους.

Ήδη από τις πρώτες προβολές του "Passion" του Brian DePalma σε Βενετία και Τορόντο, οι περισσότεροι μιλούσαν για την απόδειξη του "ξεπεσμού" του σκηνοθέτη. Πως το Passion δεν ήταν η αναμενόμενη επιστροφή του στο ερωτικό θρίλερ, το είδος, δηλαδή, που τον ανέδειξε και στήριξε κατ' εξοχήν την καριέρα του, αλλά μια αποτυχημένη απόπειρα να επαναλάβει τις αρχικές του επιτυχίες. Και, όντως, η ταινία δεν ήταν κάποιο αριστούργημα. Ήταν περισσότερο μια στιγμή χαλαρής διασκέδασης, που όμως δεν έπαιρνε ποτέ τον εαυτό της στα σοβαρά, ούτε προσποιούνταν ότι ήταν κάτι περισσότερο από αυτό που προέβαλε. Ίσως παλιομοδίτικη και εκτός εποχής, αλλά σίγουρα απενοχοποιημένη στην "φτήνια" της και την ατέλειωτη αυτοαναφορικότητά της στην δεκαετία του 1980, από την εκτεταμένη χρήση του σαξοφώνου στο soundtrack μέχρι την ξεφτισμένη χρήση της εικόνας. 

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι επανέφερε στο προσκήνιο και μας υπενθύμισε όλα τα "κόλπα" που χρησιμοποίησε ο DePalma στην φιλμογραφία του, τα οποία συνοψίζονται στο εξής ένα: την άκρατη αγάπη για το σινεμά του Alfred Hitchcock. Οι θεματικές της διπλής ταυτότητας, του αθώου μάρτυρα εγκλήματος που κινά τις υποψίες, τα λάθος συμπεράσματα, η φαινομενικά ακίνδυνη επιφάνεια που καλύπτει και τον ίδιο τον θάνατο βρίσκονταν πάντα εκεί, από την αρχή ήδη της καριέρας του, όπου κάθε του απόπειρα ηχούσε και μια διαφορετική πτυχή της κληρονομιάς του Hitchcock. Αν το το "Sisters" και το "Dress to kill" ήταν τα "Ψυχώ" του, τότε το "Double Body" ήταν ο "Σιωπηλός Μάρτυρας" και το "Obsession" ο "Δεσμώτης του Ιλίγγου" του.

Ήταν λογικό κι επόμενο, λοιπόν, η εικονική σκηνή του ντους στο "Ψυχώ" να κατείχε ιδιαίτερη θέση στην φιλμογραφία του. Ειδικό στο πρώτο κομμάτι της καριέρας του, σχεδόν όλες οι ταινίες περιείχαν κάποια παραλλαγή αυτής της σκηνής, που άλλοτε προσέγγιζε το θέμα ειρωνικά και άλλοτε απόλυτα ευθεία για την δημιουργία του τρόμου. Οι σκηνές του ντους του DePalma, ωστόσο, ήταν λουσμένες στον ερωτισμό, ορίζοντας απόλυτα τις ταινίες του ως ερωτικά θρίλερ, όπου ο θεατής βίωνε την αγωνία ταυτόχρονα με τον αισθησιασμό. Ή απλά, έβλεπε τον σκηνοθέτη να τον κοροϊδεύει κατά πρόσωπο.

Το Frame Game παραδίδεται στην νοσταλγική προσέγγιση της καριέρας του Brian DePalma και  ξεχωρίζει τις πέντε καλύτερες σκηνές ντους της φιλμογραφίας του. Παρεμπιπτόντως, δε θα ήταν άσχημη ιδέα να οργανωθεί ολόκληρη έκθεση κάποια στιγμή με τις αντίστοιχες στιγμές homage του κινηματογράφου. Το ταξίδι στον χρόνο ξεκινά ένα κλικ μακριά.
Η ταινία ξεκινά με το τυπικό σκηνικό μιας ταινίας τρόμου. Μι φοιτητική εστία, "άτακτοι" νεαροί, κάποιος μυστηριώδης τύπος που παρακολουθεί από μακριά τις εξελίξεις. Παρακολουθεί από τα παράθυρα, ετοιμάζει τον φόνο που θα διαπράξει, ανοίγει την πόρτα (χωρίς δυσκολία) και μπαίνει στην εστία. Δε θα αργήσει να καταλήξει στα ντους, όπου μία ξανθιά κοπέλα κάνει το μπάνιο της. Τυπική υπόθεση. Η κουρτίνα ανοίγει, το μαχαίρι κερδίζει το γκρο πλαν του και... η τσιρίδα της κοπέλας είναι η πιο αστεία κραυγή του αιώνα. Μάλλον το συνεργείο που έχει αναλάβει τα ηχητικά εφέ της ταινίας μέσα στην ταινία έχει ακόμη δουλειά να κάνει.

Ο Brian DePalma (όχι για πρώτη φορά) εμφανίζει μια ταινία μέσα στην ταινία και καταφέρνει να κάνει πλάκα με τις συμβάσεις. O John Travolta σε όλη τη διάρκεια της ταινίας θα προσπαθήσει να βρει την κατάλληλη κραυγή για να ντύσει την σκηνή. Στην πορεία, θα μπλέξει και ο ίδιος στην ιστορία ενός εγκλήματος. Στο τέλος της ταινίας, θα έχει βρει την καλύτερη κραυγή που θα μπορούσε για την σκηνή, όμως, αυτό δε θα είναι ένα happy end.

Δεν υπάρχει ταινία του DePalma που δεν παίζει περισσότερο με τις συμβάσεις του Hollywood από το "Body Double". Οι διπλές ταυτότητες, τα περίπλοκα εγκληματικά σχέδια και το αξίωμα του "τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται" βρίσκουν την απόλυτη έκφρασή τους στην ταινία-καταγγελία του σκηνοθέτη απέναντι στην βιομηχανία του θεάματος. Για πολλούς ένα "βέβηλο" remake του "Σιωπηλού μάρτυρα" αλλά για τους περισσότερους ένα γράμμα αγάπης του μαθητή προς τον δάσκαλο, το "Body Double" είναι ένα από τα πιο παιχνιδιάρικα, αν μπορεί να πει κανείς, φιλμ του δημιουργού.

Δε θα μπορούσε, λοιπόν, να κλείσει αλλιώς η ταινία παρά με μια σκηνή στο ντους, όπου τον ερωτισμό αντικαθιστά ένα βαμπίρ (που υποδύεται ο ηθοποιός που υποδύεται ο Craig Wasson - mindfuck) που σκοπεύει να δώσει το φιλί του θανάτου στην ξανθιά κορασίδα, όσο ο σκηνοθέτης δίνει φωναχτά οδηγίες. Λογικά, ο Brian DePalma θα έκλεινε το μάτι στον θεατή όσο εκείνος έβλεπε το ψεύτικο αίμα να τρέχει πάνω στο στήθος της γυμνής πρωταγωνίστριας, όσο πέφτουν οι τίτλοι του τέλους.

Ακόμα μια ταινία του Brian DePalma, ακόμα μία έναρξη με σκηνή ντους. Αφού η κάμερα έχει περάσει μέσα από τα γυναικεία αποδυτήρια αποτυπώνοντας νεανικά γυμνά κορμιά, θα εστιάσει στην πρωταγωνίστρια της ιστορίας, η οποία, ας πούμε, βρίσκεται σε κατάσταση ...ευχαρίστησης με τον εαυτό της. Άσχημη στιγμή για να συνειδητοποιήσει ότι μόλις είχε την πρώτη της περίοδο.

Προοικονομόωντας το ξύπνημα του εφιάλτη που θα λούσει την ταινία στο αίμα στο φινάλε, ο Brian DePalma τραβάει και πάλι το χαλάκι κάτω από τα πόδια όσων περίμεναν μια ηδονοβλεπτική σκηνή, αποκαλύπτοντας άλλη μία άβολη πτυχή ενός ντους. Μεταβάλλοντας κάθε φορά την μορφή και την δύναμη του ερωτισμού, καταφέρνει να ισορροπεί ανάμεσα στην υπερβολή και την υπαινικτικότητα, το camp και την διακριτικότητα. Μεγάλες προσδοκίες έχει να ικανοποιήσει η Chloe Moretz στο sequel του Carrie.

Αν είναι, όμως, μια πτυχή του DePalma που παραβλέπεται διαρκώς, είναι η αίσθηση του ειρωνικού του χιούμορ. Ευτυχώς, το Phantom Of The Paradise θα μας θυμίζει για πάντα την ξέφρενη πλευρά του, παραδίδοντας μία από τις πιο αστείες παρωδίες της κλασσικότερης σκηνής του "Ψυχώ" στην ιστορία. Η ταινία ακολουθεί την ιστορία ενός ταλαντούχου συνθέτη, που, ύστερα από ένα παιχνίδι της μοίρας, όχι μόνο χάνει την δημιουργία του, την φωνή του και την μούσα του (η Jessica Harper στον πρώτο της ρόλο, πριν μπλέξει με τον Argento και το Suspiria) αλλά μετατρέπεται σε μια ροκ εκδοχή του φαντάσματος της Όπερας, που στοιχειώνει το πιο επιτυχημένο club της εποχής, κάνοντας κυριολεκτικά μια συμφωνία με τον διάβολο. 

Ποιος χρειάζεται ένα μαχαίρι αν έχει τον κατάλληλο τρόπο για να γίνει κατανοητός; O DePalma χρησιμοποιεί τον μόνο άντρα της λίστας για να ικανοποιήσει την ανάγκη του να καννιβαλίσει το ίνδαλμά του και το αποτέλεσμα τον δικαιώνει Ένα χρόνο πριν το κινηματογραφικό Rocky Horror Picture Show στοιχειώσει (και) την μεγάλη οθόνη, ο Brian DePalma γράφει με κεφαλαία γράμματα τον ορισμό της "Rock Opera", δημιουργώντας το τέρας του Φρανκεστάιν με κομμάτια από το "Φάντασμα της Όπερας", το "Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι" και το "Φάουστ". Οι χιτσκοκικές εμμονές μπορούν να περιμένουν.

Η ταινία που κατάφερε να χτυπήσει, όμως, δεκάρι στον αποτύπωση του ερωτισμού ήταν το "Dressed To Kill". Με το ένα πόδι στο παρελθόν του Hitchcock και με το άλλο στην κληρονομιά των ιταλικών giallo, κατάφερε να αποδώσει το παιχνίδι της ταυτότητας και της σεξουαλικής καταπίεσης σε μια συσκευασία θρίλερ που δε σήκωνε αμφισβήτηση. Από την στιγμή που η Angie Dickinson "χαριεντίζεται" στο ντουζ βλέποντας τον σύντροφό της να ξυρίζεται μέχρι την στιγμή που ένας άγνωστος βρίσκεται εκεί μαζί της χωρίς εκείνη να μπορεί να αντιδράσει, η σεξουαλική φαντασίωση ανάγεται σε νέα διάσταση αφήνοντας για πάντα πίσω τον αυθεντικό "μετρ της αγωνίας". 

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτή ήταν η σκηνή που απέδειξε ότι ο Brian DePalma το πάει "κάπου αλλού" και, συνοδευόμενη από την σκηνή του μουσείου της ίδιας ταινίας, απέδειξε πως δεν ήταν μισογυνισμός αυτός που ωθούσε τις σκηνές αυτές αλλά μια εξαιρετική αίσθηση του αισθησιασμού και των απαραίτητων τεχνικών για να εξασφαλιστεί η αδιάλειπτη συμμετοχή του θεατή. Ο ρυθμός είναι σχεδόν υπνωτιστικός  Οι επιλογές των κάδρων, της κατάλληλης γωνίας και της εναλλαγής των σκηνών επιβάλλουν αυτές τις σκηνές στη συλλογική μνήμη. Το μόνο μείον είναι η πασιφανής χρήση ενός κομπάρσου για τις επίμαχες στιγμές όπου δεν φαίνεται το πρόσωπο της Dickinson (γεγονός που, όμως, έδωσε την ιδέα στον DePalma για την υλοποίηση του Body Double). Συγχωρεμένος, κύριε σκηνοθέτα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...