Αντί top10 χρονιάς, το οποίο θα αποφύγω αφενός γιατί ακόμα οι αναμνήσεις είναι νωπές και δεν έχω αποφασίσει οριστικά για τα καλύτερα της χρονιάς και αφετέρου γιατί Blogoscars έρχονται και τότε ο χρόνος θα είναι σωστός για τον οριστικό (ή και όχι) απολογισμό, επέλεξα απλά να ξεχωρίσω τις ταινίες που θεωρώ περισσότερο πιθανές να συμπεριληφθούν σε μια τελική best-of λίστα. Τα του πρώτου εξαμήνου τα είδαμε εδώ, οπότε τώρα θα μας απασχολήσουν κυκλοφορίες του δεύτερου μισού της χρονιάς, εξαιρώντας μερικές αμιγώς φεστιβαλικές ταινίες που θα έχουν το δικό τους αφιέρωμα τις προσεχείς ημέρες. Προς το παρόν, αυτά είναι τα δέκα φιλμ που αγάπησε πολύ το Frame Game τους τελευταίους έξι μήνες.
Frances Ha
Η Frances είναι εσύ, εγώ, εκείνος ο φίλος από την σχολή, ο κολλητός από τα μαθητικά χρόνια, η τύπισσα που έβλεπες στα πάρτι και ήθελες να γνωρίσεις, εκείνη η σπαστική που σου φαινόταν "ψεύτικη" γιατί δεν καταλάβαινες το χαμόγελό της. Η Frances Ha έχει όλα τα στοιχεία του εαυτού σου που φοβάσαι να παρατηρήσεις και όλη την μνήμη της νεανικής σου ηλικίας που δεν θες να εγκαταλείψεις ποτέ, την αισιοδοξία, την διάθεση για αντιμετώπιση όλων των εμποδίων, την αμυντική φλυαρία και την απόλυτη αγάπη για τον/την κολλητό/ή σου, που προκαλεί ζήλιες και σε αναγκάζει να κάνεις στην άκρη όταν έρχεται η στιγμή να αφιερωθεί σε εκείνο το μοναδικά σημαντικό άτομο της ζωής του/της. Η Frances Ha είναι η εξομολόγηση στον καθρέφτη και ο λόγος που οι ταινίες μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους. "Undateable is the new awesome". (letterboxd)
La Grande Belezza (The Great Beauty)
Είναι πολύ εύκολο να παρομοιάσεις την "Τέλεια Ομορφιά" του Σορεντίνο με τη "Γλυκιά Ζωή" του Φελίνι. Για την ακρίβεια, ίσως είναι και το αυτονόητο, καθώς ο Σορεντίνο ουσιαστικά δημιουργεί με το φιλμ του τον καθρέφτη εκείνης της κλασικής ταινίας. Η Ρώμη είναι και στα δύο η σίγουρη πρωταγωνίστρια, όμως, η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι ο Σορεντίνο κινηματογραφεί μια παρηκμασμένη πόλη, δέσμια του ένδοξου παρελθόντος της και η οποία αγνοεί τυφλά την πτώση της. Η "τέλεια ομορφιά" τής πόλης μπορεί μεν να είναι ικανή να προκαλέσει το σταμάτημα των χτύπων τής καρδιάς ενός Ιάπωνα τουρίστα (στην αρχή της ταινίας) αλλά μπορεί με την ίδια ευκολία να δημιουργήσει και την υπαρξιακή κρίση του Τζεπ Γκαμπαρντέλα. Στα 140 λεπτά που ακολουθούν, ο Γκαμπαρντέλα θα περιπλανηθεί σε όλες τις γωνιές της Ρώμης, θα συναντήσει παλιούς φίλους, θα έρθει κοντά με μια ώριμη stripper που στα 42 της δε λέει να απαγκιστρωθεί κι εκείνη από το παρελθόν της, θα γνωρίσει τον μελλοντικό (σύμφωνα με τις φήμες) Πάπα και μια σύγχρονη Μητέρα Τερέζα, που θα τον ρωτήσει την πιο κρίσιμη ερώτηση της ζωής του ή θα συναντήσει τη Φανί Αρντάν στα στενά της Ρώμης. Και θα αναγκαστεί να παραστεί σε περισσότερες από μία κηδείες. Μέσα σε δυόμισι ώρες, ο Σορεντίνο θα καταφέρει να μιλήσει για τα πάντα και για τίποτα. Και θα έχει καταφέρει να δημιουργήσει μία από τις πιο έντονες κινηματογραφικές εμπειρίες των τελευταίων χρόνων. (letterboxd / Frame Game)
La Vénus à la fourrure (Venus In Fur)
Ο κλειστός χώρος προσδίδει την κλειστοφοβία και την έλλειψη διαφυγής που χρειάζεται, η αφήγηση χτίζεται αριστοτεχνικά ατάκα με την ατάκα, όπως ένα λεπτοδουλεμένο θεατρικό κείμενο, η διεύθυνση φωτογραφίας παίζει με το φωτισμό και τις σκιές, το ίδιο το σκηνικό προσφέρει λεπτομέρειες που φανερώνονται αριστοτεχνικά στην πορεία της αφήγησης και οι ενδυματολογικές επιλογές είναι από μόνες τους ένα διαρκές παιχνίδι ανάμεσα στο χρόνο, τις προκαταλήψεις και το παιχνίδι εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα. Ακόμα και η παιχνιδιάρικη μουσική του Αλεξάντρ Ντεσπλά (ναι, δεν είναι η ιδέα σου, ακούς και μπουζούκι) ή τα ηχητικά εφέ, που δημιουργούν ήχους για όλες τις θεατρικές παραδοχές των δύο χαρακτήρων κατά την πρόβα τους, συμβάλλουν για να δημιουργηθεί μια υπερβατική ατμόσφαιρα, καθώς, όσο περνάει η ώρα, γίνεται σαφές ότι η ιστορία δεν αφορά απλά μια ηθοποιό και ένα σκηνοθέτη στο εδώ και το τώρα. Ο Πολάνσκι ενώνει σινεμά και θέατρο, διατηρεί την πληθωρικότητα του πρώτου αλλά και την συγκέντρωση του δεύτερου, χτίζει πολλαπλά επίπεδα πραγματικότητας, πρόζας και αυτοαναφορικότητας και σπάει τόσο πλάκα, που φαίνεται σαν να μην προσπαθεί καν για το αποτέλεσμα. Ακριβώς όπως θα άρμοζε σε ένα σύγχρονο αριστούργημα! (Letterboxd / Freecinema.gr)
A field in England
To ασπρόμαυρο είναι πιο cool από ποτέ, πηγή των πιο δήθεν και των πιο αριστουργηματικών ταινιών της χρονιάς. Στο δε "A Field In England", ο Ben Wheatly αποφασίζει να αψηφήσει κάθε κατεστημένο και να δημιουργήσει ένα εγκεφαλικό τριπάκι εν έτει 2013. Η ταινία ακολουθεί μία αταίριαστη συντροφιά, εν μέσω του βρετανικού εμφυλίου πολέμου, που δημιουργείται απρόσμενα όταν ένας άγνωστος άντρας τους υπόσχεται έναν μεγάλο θησαυρό. Φυσικά, αυτό είναι μόνο η αρχή μιας ταινίας, που αναγκάζει τους ήρωές της να φάνε… μανιτάρια και βάζει στην συνέχεια τον θεατή να παρακολουθήσει τις παρενέργειες. Καμουφλαρισμένο fantasy έπος μέσα σε ασπρόμαυρους αγρούς, διακριτική πολιτική αλληγορία για την ίδια την Βρετανία, σχόλιο πάνω στην φύση του ανθρώπου ή απλά ένα minimal folk horror διαμάντι; Δεν με νοιάζει, είναι υπέροχο κι ας χρειάστηκα δύο προβολές για να βεβαιωθώ. (letterboxd)
Frozen
Επιφανειακά, το Frozen είναι μια ακόμα πριγκιπισσοταινία της Disney. Βασίζεται σε παραμύθι. Είναι μιούζικαλ. Έχει ένα υπερμέγεθες τετράποδο για comic relief. Έχει ΔΥΟ πριγκίπισσες.Έχει έναν πρίγκηπα που γλυκοκοιτάζει έστω την μία από αυτές. Και μία μάγισσα, ποτέ μην ξεχνάς τη μάγισσα. ΑΛΛΑ. Το «For the First Time in Forever» δεν είναι απλά ένα ακόμη τραγούδι ευσεβούς πόθου για την ελευθερία αλλά μοιράζεται εξίσου ανάμεσα στην Έλσα και την Άννα, με την πρώτη να επιθυμεί απλά να παραμείνει στην ησυχία της. O τετράποδος συνοδός «μιλάει» μόνο μέσα από ένα πολύ ενδιαφέρον τέχνασμα κόντρα σε προηγούμενους αντίστοιχους ρόλους. Ήδη από την εμφάνιση του πρίγκιπα ξεκινούν οι αμφιβολίες όσον αφορά την φύση τής «πραγματικής αγάπης» και το πώς εκείνη δημιουργείται. Ακόμα καλύτερα, η ίδια η έννοια της «πραγματικής αγάπης» φαίνεται να λαμβάνει μια πολύ συγκινητική παράμετρο στο τέλος της ταινίας, που ξεφεύγει ξεκάθαρα από όλα τα στενά περιθώρια του παραμυθιού, τα οποία – σαφώς – έχει καλλιεργήσει η ίδια η Disney. Καμία από τις δύο «πριγκίπισσες» δεν καταλήγει παντρεμένη! Στο φιλμ δεν υπάρχει ξεκάθαρος ρόλο κακού. Δεν υπάρχει ρομάντζο που οδηγεί τις εξελίξεις (υπάρχει ακόμα και σχετικό ειρωνικό τραγούδι στο φιλμ). Ακόμα και η μεγάλη μπαλάντα της ταινίας δεν αφορά καν τον έρωτα ή μια «μαγική» στιγμή μεταξύ ενός ζευγαριού (όπως πρόσταζε η παράδοση), παρά την συνειδητοποίηση της εσωτερικής δύναμης ενός ανθρώπου. Το Forzen παίρνει όλα τα κλισέ και τα γυρνά ανάποδα και αποτελεί πραγματική μαγεία, στην παράδοση των animated classics της εταιρείας. Το Let It Go έχει ήδη μπει στο Hall of Fame της εταιρείας. (letterboxd / Freecinema.gr)
12 Years a Slave
Περίμενα το όραμα του McQueen να είναι πιο λείο, πιο ασφαλές, πιο ωραιοποιημένο από τις σκοτεινές προσωπικές ιστορίες που χαρακτήρισαν μέχρι τώρα την φιλμογραφία του. Περίμενα εκείνο το θέαμα που είναι κατασκευασμένο για να αποθεωθεί στην Αμερική, αναλογιζόμενος εξάλλου τις συλλογικές εθνικές τύψεις που εγείρει πάντα το συγκεκριμένο θέμα. Και περίμενα σίγουρα ερμηνείες "οσκαρικές" (με την κακή έννοια), αβανταδόρικες, έτοιμες να πατήσουν στις "σωστές" νότες, ακριβώς όπως και το score του Hans Zimmer. Αυτό που δεν περίμενα ήταν να βγω ένα κουρέλι από την αίθουσα, σαν να χτυπούσε εμένα το μαστίγιο, σαν να ήμουν εγώ εκείνος που υπέφερε την ψυχοσωματική βία, σαν να κραύγαζα εγώ για την θεία δικαιοσύνη που έπρεπε να διορθώσει μια εκκρεμότητα. Και αυτό γιατί ο McQueen δεν συμβιβάζει την γραφή του, απλά την μεταφράζει, μιλώντας την γλώσσα που απαιτεί η αφήγηση και διατηρώντας όλη την σκληρότητα αλλά την απόσταση που απαιτεί αυτό το θέμα. Δε γίνεται ούτε μελό, ούτε καταφεύγει στα προφανή, παρά κινεί την κάμερα επιλεκτικά, αφήνοντας στη φαντασία τα χειρότερα, παίζει τον ρόλο του παρατηρητή και αφήνει την κρίση για τους άλλους και επιμένει να χτίζει τις ταινίες του γύρω από μια καθηλωτική αντρική ερμηνεία, όπου η περισσότερη δράση κινείται μέσα στα μάτια. Ο McQueen αποδεικνύει ότι μία ταινία για την σκλαβιά μπορεί να φαντάζει επίκαιρη ακόμα και σήμερα, καθώς δεν μας αφορούν ποτέ τα ακριβή γεγονότα που προκάλεσαν την κατάσταση, παρά οι ισορροπίες και οι σχέσεις αφέντη και υπηρέτη, που εύκολα μπορούν να γενικευτούν με τρομακτική ακρίβεια και στη σημερινή εποχή. Ανατριχιαστικό. (letterboxd)
Αυτό που καταφέρνει ο Κεσίς μέσα στις τρεις ώρες της διάρκειας της ταινίας είναι ένα πραγματικό συναισθηματικό έπος, που έχει ισχύ ανεξάρτητα από το φύλο των κεντρικών ηρώων, είναι εξαντλητικό και εξοντωτικό, διεξοδικό στα όρια του άβολου και με διάθεση ανακάλυψης εκείνων των λεπτομερειών της καθημερινότητας που φέρνουν κοντά ή χωρίζουν δύο ανθρώπους. Οι σκηνές του σεξ έχουν πάθος και ένταση, η σκηνή του χωρισμού καθρεφτίζει ακριβώς την ίδια ένταση και απόγνωση, η Έμμα και η Αντέλ μπαίνουν στο πάνθεον των οικουμενικών all time love stories και η Exarchopoulos δημιουργεί έκρηξη, κάνoντας μια για πάντα αισθητή την απουσία της. Δεν έχω καταλάβει σε τι βαθμό ευθύνεται η πίεση του Κεσίς και σε τι βαθμό το ένστικτό της για την ερμηνεία της, όμως, η τύπισσα είναι ένα αγρίμι, που χειρίζεται ταυτόχρονα με απίστευτη λεπτότητα, όπου χρειάζεται, τις αλλαγές. Πεθαίνω να την δω να δουλεύει με άλλους σκηνοθέτες. Νομίζω ότι οι σκέψεις μου για την ταινία δεν μπορούν να μπουν σε τάξη, παρά μόνο σε bullets. (letterboxd)
L' inconnu du lac (Stranger by the lake)
Εξαιρετική χρονιά για τους Γάλλους φέτος. Στο Stranger By The Lake, η ηδονή και η εξάρτηση, το πάθος και η ενοχή και όλες οι ενδιάμεσες καταστάσεις δημιουργούν ένα δυναμικό δίπολο ανάμεσα στους δύο πρωταγωνιστές, όχι πολύ διαφορετικό από κάτι που θα βλέπαμε από τον Χίτσκοκ ή τον Κλουζό, χωρίς όμως το ομοφυλοφιλικό ζευγάρι ή τις explicit ερωτικές σκηνές (αν και δεν καλύπτουν τόσο μεγάλο μέρος της ταινίας όσο ακούστηκε - το γυμνό είναι άλλο θέμα). Ο όρος "ερωτικό θρίλερ", επίσης, ίσως και να υποβαθμίζει το φιλμ, καθώς υπάρχει μεν το ερωτικό στοιχείο αλλά σπάνια αποτυπώνεται τόσο φυσικά και ακομπλεξάριστα στην μεγάλη οθόνη. Αυτά σε συνδυασμό με την αποτύπωση της παρόδου του χρόνου (που δηλώνεται από το ίδιο πλάνο σε πολλαπλές παραλλαγές) αλλά και μια περισσότερο ερευνητική στάση απέναντι στις συνήθειες της ομοφυλοφιλικής κουλτούρας κάνουν το φιλμ περισσότερο πολύπλοκο από όσο επιφανειακά φαίνεται και πολύ πιο εντυπωσιακό στον χειρισμό των θεματικών του. Αυτό που, όμως, είναι ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι δεν βασίζεται σε κάποιο συγκεκριμένο target group για να εκτιμηθεί αλλά μπορεί να σταθεί αυτόνομα ως ένααγωνιώδες και ενδοσκοπικό φιλμ, που ανοίγει το παράθυρο στις σκοτεινότερες πτυχές της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Αναζητείστε το. (letterboxd / Frame Game)
Kaze Tachinu (The Wind Rises)
Φυσικά, μία βιογραφία από το Μιγιαζάκι δε θα μπορούσε να μοιάζει με οποιαδήποτε άλλη βιογραφία. Και αυτό γιατί από τα πρώτα πλάνα της ταινίας, ο Μιγιαζάκι ξεκαθαρίζει πως η ταινία δεν έγινε με σκοπό να αφηγηθεί τα γεγονότα αλλά για τα όνειρα, τις φιλοδοξίες και τις ανάγκες των ανθρώπων, που οδηγούν στις μεγαλύτερες ανακαλύψεις. Το φιλμ του διαδραματίζεται περισσότερο στη φαντασία των ανθρώπων και λιγότερο στον ετοιμοπόλεμο κόσμο, καθώς η Ιαπωνία ετοιμάζεται για τον Δεύτερο Παγκόσμιο. Γι΄αυτό και δεν είναι ένα πολιτικό φιλμ που ενδιαφέρεται για τις φρίκες του πολέμου, κι ας δέχεται κατηγορίες "επιλεκτικής μνήμης" από τους συντοπίτες του ο σκηνοθέτης. Αντίθετα, συγκινητικό και εντυπωσιακό με τον τρόπο που ένας δημιουργός του επιπέδου του Μιγιαζάκι γνωρίζει, το φιλμ αποτελεί σίγουρα την πιο ενήλικη ταινία του δημιουργού και, τελικά, ίσως και την πιο προσωπική του. Αν το είναι όντως το τελευταίο φιλμ του, το "Taze Kachinu" αποκτά μια απρόσμενη δεύτερη ανάγνωση. Μήπως ο Μιγιαζάκι είναι ο Κόμης Καπρόνι (ο μέντορας του Τζίρο, του ήρωα της ταινίας) των επόμενων κινηματογραφιστών; Και πόσο τυχαίο είναι που, αν αυτό είναι όντως το κύκνειο άσμα του, τότε η καριέρα του θα έχει επιστρέψει στις θεματικές που τον απασχόλησαν στο πρώτο κινηματογραφικό πόνημα, την "Ναυσικά της Κοιλάδας του Ανέμου", τα στοιχεία της φύσης, τον ίδιο τον άνεμο, τα αεροπλάνα και, φυσικά, το όνειρο; Επίσης. Η. ΣΚΗΝΗ. ΤΟΥ. ΣΕΙΣΜΟΥ. (letterboxd / Frame Game)
Gravity
Υπάρχουν στιγμές στο "Gravity" που μοιάζουν βγαλμένες από τον εφιάλτη των "Aliens", χωρίς, όμως, τα πασίγνωστα τέρατα. Σε άλλες στιγμές, η κλειστοφοβία θυμίζει έντονα ένα "Δωμάτιο πανικού" στο διάστημα! Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που στους τίτλους τέλους, ο Αλφόνσο Κουαρόν επέλεξε να ευχαριστήσει προσωπικά τον Τζέιμς Κάμερον, τον Ντέιβιντ Φίντσερ, αλλά και τους (συντοπίτες του) Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο και Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου. Παράλληλα, η κάμερα βρίσκεται σε διαρκή κίνηση και, όταν αποφασίσει να ακινητοποιηθεί, τότε μια ιδιόμορφη αίσθηση ιλίγγου γυρίζει τα πράγματα γύρω από τους πρωταγωνιστές της, γιατί στο διάστημα τίποτα δεν παραμένει ακίνητο. Αν προσθέσουμε και το 3D, τότε το μεγαλείο ολοκληρώνεται. Στο "Gravity", η τεχνική αυτή έχει λόγο ύπαρξης και το φιλμ αποτελεί απόδειξη πως η τρισδιάστατη φόρμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί οργανικά για την ενίσχυση της οπτικής της ιστορίας, πέρα από την ενίσχυση της τιμής του εισιτηρίου. To "Gravity" δεν το "παίζει" ψαγμένο, δεν αναζητά να βρει κρυμμένα νοήματα ή φιλοσοφικούς προβληματισμούς στην απομόνωση του ανθρώπου στο διάστημα, παρά προσπαθεί – και επιτυγχάνει – να παρουσιάσει ένα χορταστικό ενενηντάλεπτο ασταμάτητης αγωνίας και εντυπωσιακών εφέ, που κοσμούν τα μεγάλης διάρκειας πλάνα (το εναρκτήριο διαρκεί πάνω από 15 λεπτά). Η ταινία δεν είναι το "2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος", ούτε καμία εκδοχή του "Σολάρις", αλλά ένα άκρως προσιτό φιλμ δράσης, που προκαλεί τις αισθήσεις του θεατή και ανεβάζει το status της Σάντρα Μπούλοκ σε πραγματική action ηρωίδα. Το "Gravity" είναι απλά εμπειρία. Και αυτό αξίζει χειροκρότημα. Κι ας μην μπορεί κανείς να το ακούσει στο διάστημα. (letterboxd / Frame Game)
Διάβασε επίσης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου