Σάββατο 10 Μαρτίου 2012

#tdf14 report: Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Ημέρα 1η

Αναμένοντας αύριο την προβολή του πολυαναμενόμενου καινούριου ντοκιμαντέρ του Werner Herzog, το 14ο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης σήκωσε αυλαία σε χαλαρούς ρυθμούς, παρουσιάζοντας τις πρώτες ταινίες του προγράμματός του. Αίθουσες μισογεμάτες, όπως συμβαίνει παραδοσιακά την πρώτη μέρα, όμως το ενδιαφέρον αναμένεται να αυξηθεί απότομα τα επόμενα 24ωρα, που θα ξεκινήσουν και τα υπόλοιπα παράλληλα τμήματα. Απόψεις για τις πρώτες προβολές του δεκαημέρου, μετά το άλμα.

Give Up Tomorrow (2011) του Michael Collins (4*/5)
Ο Michael Collins, ο οποίος στο τέλος παραδέχεται και την συγγενική σχέση με τον κεντρικό κατηγορούμενο της ταινίας που τον ώθησε στην πραγματοποίηση αυτού του εγχειρήματος, παρουσιάζει το έντονο ιστορικό της μεγαλύτερης δικαστικής διαμάχης των τελευταίων ετών στις Φιλιππίνες. Το Ξέχνα το αύριο εξιχνιάζει την υπόθεση του Πάκο Λαρανιάγα, ενός φοιτητή που κατηγορήθηκε μαζί με άλλους έξι για τον φόνο δύο αδελφών στο επαρχιακό νησί Σέμπου τον Ιούλιο του 1997 και την εκδίκαση της υπόθεσης, που αποτέλεσε ουσιαστικά μια ιστορία ενάντια στην ενδημική διαφθορά του συστήματος των Φιλιππίνων σε αστυνομία, δικαστικό σύστημα και πολιτική.

Ο Collins καταφέρνει να φέρει την κάμερα κοντά στους πρωταγωνιστές και να δημιουργήσει αρκετές υπόνοιες για το τι συνέβη πραγματικά, χωρίς να γίνεται ποτέ διδακτικός ή απόλυτος σε αυτό που αποτυπώνει. Η σκιαγράφηση των εμπλεκόμενων είναι σοκαριστική, η οικουμενικότητα του προβλήματος συγκλονίζει και το επίκαιρο της ιστορίας δημιουργεί οργή αγανάκτησης. Με σταθερό ρυθμό και στρωτή αφήγηση, ανάγει σε κακό της ιστορίας τη μάνα που έχασε δύο παιδιά κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες και η οποία εκμεταλλεύεται την διαφθορά του συστήματος προς όφελός της ενώ τον υποτιθέμενο ένοχο της ιστορίας τον μετατρέπει σε μαρτυρικό ήρωα με οργανικό τρόπο που αντιστρέφει τους ρόλους. Όταν οι ταινίες αναφέρουν ότι βασίζονται σε πραγματικές ιστορίες, συνήθως έχουν παρόμοιες εξιστορήσεις όπως του Λαρανιάγα για υπόδειγμα.


Dead Men Talking (2011) του Robin Newell (2*/5)
Ένα κινεζικό talk show με τίτλο Συνεντεύξεις πριν την εκτέλεση αναλαμβάνει να καταγράφει τις τελευταίες μαρτυρίες των καταδικασμένων σε θάνατο στις κινεζικές φυλακές λίγο πριν από την εκτέλεσή τους. Η δημοσιογράφος Ντινγκ Γιου έχει πραγματοποιήσει πάνω από 100 τέτοιες συνεντεύξεις τα τελευταία 4 χρόνια, μιλώντας σε ανθρώπους που ξεπερνούσαν τα προσωπικά της επίπεδα ανοχής και αποδοχής. Η ταινία είναι μια αποτύπωση αυτής της εκπομπής, η οποία επιχειρεί να χαρίσει στο κοινό πρόσβαση στον εφιαλτικό κόσμο των βίαιων εγκληματιών που είναι καταδικασμένοι σε θάνατο και στον κόσμο της τηλεοπτικής δημοσιογράφου που είναι ο τελευταίος τους σύνδεσμος με τον έξω κόσμο. 

Ιδανικά, αυτό το υλικό θα απέδιδε κάτι δυνατό και στην χειρότερη περίπτωση θα ήταν τουλάχιστον ικανό να προβληματίσει σχετικά με την αντίληψη περί θανατικής ποινής, της κινεζικής προπαγάνδας και της θλιβερής εκμετάλλευσης κάθε ψήγματος αξιοπρέπειας των κατάδικων. Αντ’ αυτού, ο Newell παρουσιάζει μία μάλλον επιφανειακή και υποτιμητική ματιά στο φαινόμενο, εμφανίζοντας από νωρίς τις προθέσεις του και τις απόψεις του για το θέμα, χειραγωγώντας τον θεατή και ουσιαστικά προτρέποντάς του να συμφωνήσει μαζί του, χωρίς να του παρουσιάσει επαρκή δεδομένα. Η καταγραφή των συνεντεύξεων φαντάζει επίσης τυχαία και μόνο σε σπάνιες εκλάμψεις παρουσιάζονται στοιχεία άξια λόγου, όπως η αντιμετώπιση των ομοφυλοφίλων στην Κίνα, που δεν γίνονται με κραυγαλέα προφανή τρόπο. Γενικά, πρόκειται για χαμένη ευκαιρία.



Visiting Room (2011) των Alexandru Baciu και Radu Muntean (3*/5)


Αντιθέτως με το Dead Men Talking, το Visiting Room που προβάλλεται μαζί, είναι παιχνιδιάρικο, αστείο και τρυφερό, προσφέροντας μια τελείως φρέσκια οπτική στο σωφρονιστικό σύστημα της Ρουμανίας, που από το 2006 επιτρέπει τους γάμους μεταξύ φυλακισμένων. Οι προσωπικές τους ιστορίες, ο τρόπος που γνωρίστηκαν, η καθημερινότητά τους αλλά και τα τεχνάσματα που εφευρίσκουν ώστε να καταφέρνουν να περνούν ώρες μαζί προσδίδουν χαμόγελο στον θεατή, δημιουργώντας αντίθεση με τη συνειδητοποίηση ότι πρόκειται για άτομα που έχουν διαπράξει ειδεχθή εγκλήματα.

Οι σκηνοθέτες στην πλειοψηφία του έργου αφήνουν τους κρατούμενους να αφηγηθούν τις ιστορίες τους με ιδιαίτερα κωμικό τρόπο, ο καθένας με την σειρά και χωρίς παρεμβάσεις, ωραιοποίηση ή έντονη μεθοδικότητα. Ο καθένας έχει την δική του ιστορία που του φαντάζει απόλυτα φυσιολογική, ακόμα κι όταν υπεισέρχονται ανορθόδοξα συνήθως εμπόδια στον έρωτα, όπως η φυλάκιση ή… οι δεύτεροι σύζυγοι εκτός φυλακής. Ο πλατειασμός προς το τέλος ανακόπτει κάπως την φόρα του ντοκιμαντέρ, όμως δεν αναιρεί τις συνολικά θετικές εντυπώσεις.  


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...