30 στιγμές πριν το Before Midnight, Μέρος Πρώτο: Before Sunrise

Η ΠΟΛΗ: Βιέννη.

Η ΜΟΥΣΙΚΗ: Αυστηρή, κλασικίζουσα, όπως αρμόζει στην ατμόσφαιρα της πόλης. Οι νότες της Ουβερτούρας από το "Διδώ και Αινείας" του Henry Purcell συνοδεύει το πρώτο και το τελευταίο πλάνο της ταινίας.

ΑΥΤΗ: 23 χρονών, Γαλλίδα, γυρίζει από την Βουδαπέστη, όπου έμενε με την αγαπημένη της γιαγιά, στο Παρίσι. 

ΑΥΤΟΣ: Περίπου στην ηλικία της, Αμερικανός από το Τέξας, γυρίζει από την Μαδρίτη, από όπου έφυγε από μία πληγωμένη σχέση με σκοπό να φτάσει στην Βιέννη για να πάρει το αεροπλάνο προς την πατρίδα.

Ο ΧΡΟΝΟΣ: Λιγότερο από 24 ώρες. 

ΟΙ ΣΤΙΓΜΕΣ: Αποφασίζουν να περάσουν όλο το βράδυ μαζί στην Βιέννη, μέχρι εκείνος αναγκαστεί να φύγει για το αεροδρόμιο κι εκείνη για το σιδηροδρομικό σταθμό, προς συνέχιση της διαδρομής τους. Αυτά είναι όσα χρειάζεται να θυμάται εκείνος, εκείνη και ο θεατής λίγο πριν το Before Midnight.

01. ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΖΕΥΓΑΡΙΩΝ

Ένα γερμανόφωνο ζευγάρι μαλώνει δίπλα στην θέση της. Εκείνη, διστακτικά σηκώνεται και πηγαίνει στο πίσω μέρος του Βαγονιού, όπου ένας νεαρός, αγγλόφωνος της πιάνει την κουβέντα. Κανείς από τους δύο δεν ξέρει τον λόγο της διαφωνίας, όμως, εκείνη ξέρει το μυστικό που κάνει τα ζευγάρια να αντέχουν στον χρόνο.

-Ξέρεις πως, όσο γερνούν τα ζευγάρια, μειώνεται η ακουστική τους ικανότητα;-Οχι.
-Λέγεται πως οι άντρες χάνουν την ικανότητα να πιάνουν τις ψηλές συχνότητες ενώ οι γυναίκες αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τις χαμηλές. Έτσι αδυνατούν ν' ακούν ο ένας τον άλλον. 
-Φαντάζομαι. Η λύση της φύσης στην ομαλή ενηλικίωση των ζευγαριών, χωρίς να φτάνουν σε σημείο αλληλοσκοτωμού.

02. "Η ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ"

Για κάποιον λόγο, ο διάλογος που διακριτικά υπογραμμίζει το ύφος ολόκληρης της τριλογίας. Και βασίζεται ολόκληρο σε μια ιδέα του νεαρού πρωταγωνιστή.

- Είχα την ιδέα για ένα σόου που θα κρατούσε 24 ώρες τη μέρα για έναν χρόνο συνεχώς. Θα έπαιρνες 365 άτομα από διάφορες πόλεις του κόσμου και θα έδειχνες τι κάνουν σ' ένα 24ωρο. Απεικονίζοντας τη ζωή τους στην πραγματικότητα. Θα ξεκινούσε μ' έναν τύπο να ξυπνάει το πρωί και να κάνει το μπάνιο του, να παίρνει το πρωινό του, να πίνει καφέ, να διαβάζει εφημερίδα...

-Δηλαδή, εννοείς όλα τα βαρετά, τετριμμένα πράγματα που κάνουμε όλοι μας στη γαμημένη καθημερινότητα;

-Εγώ θα το έλεγα, ''Η ποίηση της καθημερινότητας.''

Εκείνη γελάει, χωρίς να γνωρίζει, όμως, ότι ήδη έχει αρχίσει να επηρεάζεται με τρόπο που δεν φαντάζεται. 

03. Η ΠΡΟΤΑΣΗ

"Προχώρα 10, 20 χρόνια μπροστά. Είσαι παντρεμένη. Μόνο που ο γάμος σου δεν έχει πια την ίδια ζωτικότητα που είχε κάποτε. Αρχίζεις να κατηγορείς τον άντρα σου. Αναπολείς όλους αυτούς που πέρασαν απ' τη ζωή σου και σκέφτεσαι τι θα γινόταν, αν είχες καταλήξει μ' έναν από αυτούς. Εγώ είμαι ένας από αυτούς. Να 'μαι. Δες το, λοιπόν, ως ένα ταξίδι στον χρόνο από το τότε στο σήμερα, όπου έχεις την ευκαιρία να γνωρίσεις τι έχασες. Στην ουσία πρόκειται για μια τεράστια χάρη προς τον εαυτό σου και τον άντρα σου να μάθεις ότι τελικά δεν έχασες και τίποτα. Ότι είμαι σαχλός όπως αυτός, τελείως βαρετός και άπραγος. Οπότε έκανες τη σωστή επιλογή και είσαι χαρούμενη."

Υπάρχει, όμως, μια μικρή λεπτομέρεια που έχει μέχρι τώρα παραληφθεί. 

-Πώς σε λένε;

- Πώς με λένε; Τζέσι. Τζέιμς, δηλαδή, αλλά όλοι με φωνάζουν Τζέσι.

-Όπως Τζέσι Τζέιμς, σαν να λέμε; 

-Όχι, απλώς Τζέσι.

-Εμένα με λένε Σελίν.

04. ΤΟ ΠΑΡΟΛΙΓΟΝ ΑΓΓΙΓΜΑ

Όσο η Σελίν μιλάει, ο Τζέσι ανεπαίσθητα επιχειρεί να απομακρύνει τα μαλλιά που πέφτουν μπροστά στο πρόσωπό της. Δεν ολοκληρώνει την κίνηση, όμως, η πρόθεσή του δείχνει πως ήδη έχει αρχίσει να δημιουργείται μία ιδιαίτερη σχέση μεταξύ τους. Η Σελίν στη συνέχεια θα μετακινήσει η ίδια τα μαλλιά της, όμως, η ιστορία ήδη έχει ξεκινήσει.

05. "ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΣΤΗΝ ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ;"

Ο Τζέσι ρωτάει την Σελίν αν πιστεύει στην μετενσάρκωση. Ο 23χρονος εαυτός της απαντά ειλικρινά. Τι θα συμβεί, όμως, σε εννιά, ας πούμε, χρόνια;

-Είχα μια σκέψη στο τρένο τις προάλλες. Λοιπόν, άκου. Πιστεύεις στη μετενσάρκωση;

-Ναι, έχει ενδιαφέρον.

-Πολλοί είναι εκείνοι που μιλούν για περασμένες ζωές και τέτοια. Ακόμα κι αν δεν πιστεύουν αυτά που λένε με συγκεκριμένο τρόπο, όλοι ασπάζονται την αιωνιότητα της ψυχής, σωστά;

-Ναι.

-Ωραία. Άκου τι λέω, λοιπόν: 50.000 χρόνια πριν, υπήρχαν λιγότεροι από 1 εκ. άνθρωποι. Πριν από 10.000 χρόνια, άντε να ήταν 2 εκ. άνθρωποι στον πλανήτη. Τώρα έχουμε περίπου πέντε με έξι δισεκατομμύρια κατοίκους στον πλανήτη. Αν η ψυχή όλων μας είναι ξεχωριστή κι αυτόνομη, από πού τη βρήκαμε; Είναι οι ψυχές μας ένα μικρό κομμάτι μόνο των αρχικών ψυχών; Γιατί αν συμβαίνει αυτό, τότε σε κάθε ψυχή αντιστοιχούν 5.000 σώματα από όσες υπήρχαν πριν 50.000 χρόνια, που κι αυτό χρονικά είναι λίγο. Στην καλύτερη περίπτωση, είμαστε απλώς ψήγματα των αρχικών ανθρώπων.

06. Ο ΘΑΛΑΜΟΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ

Τα βλέμματα. Τα ανεπαίσθητα χαμόγελα. Και οι νότες από το "Dancing with da cat" των Loud.

07. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΦΙΛΙ

Τροχός του λούνα-παρκ και "Προσπαθείς να πεις πως θες να με φιλήσεις;"

08. ΤΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ (;) ΖΕΥΓΑΡΙΑ

Ο Τζέσι και η Σελίν μοιράζονται την φιλοσοφία τους σχετικά με τα ευτυχισμένα ζευγάρια.

- Αναρωτιόμουν τελευταία. Ξέρεις κανέναν που να είναι σε μια υγιή σχέση;

-Ναι, σίγουρα. Ξέρω κάνα δυο ευτυχισμένα ζευγάρια.

-Αλλά νομίζω πως ψεύδονται ο ένας στον άλλον.

-Σίγουρα.

09. Η ΜΟΙΡΑ

Όταν η Σελίν καλεί την κυρία που διαβάζει το χέρι να της πει το μέλλον, πόσα από αυτά που θα ακούσει θα βγουν πραγματικότητα;

"Είχες πάει ταξίδι και δεν είσαι από δω. Αγαπάς την περιπέτεια. Την εξερεύνηση. Την περιπλάνηση του νου. Σ' ενδιαφέρει να γνωρίσεις τη δύναμη του γυναικείου φύλου. Τη βαθιά ισχύ και δημιουργικότητά του. Γίνεσαι κι εσύ δυναμική. Έχεις ανάγκη να δεχτείς τις ιδιαιτερότητες της ζωής. Μόνο αν τα βρεις με τον εαυτό σου, θ' αποκτήσεις πραγματική επαφή με τους άλλους."

10. "MILKSHAKE"

Ένας καλλιτέχνης του δρόμου έχει μια πρωτότυπη πρόταση για τον Τζέσι και την Σελίν. Δε θα ζητήσει χρήματα, παρά θα γράψει για εκείνους ένα ποίημα, που θα περιλαμβάνει τη λέξη που θα του ορίσουν εκείνοι. Διστακτικά, ο Τζέσι δίνει την λέξη "Μιλκσέικ". Και σίγουρα δεν περιμένει το ποίημα που θα του απαγγελθεί λίγα λεπτά μετά.

Daydream delusion
Limousine Eyelash
Oh, baby with your pretty face
Drop a tear in my wineglass
Look at those big eyes
See what you mean to me
Sweet cakes and milkshakes
I am a delusion angel
I am a fantasy parade
I want you to know what I think
Don’t want you to guess anymore
You have no idea where I came from
We have no idea where we’re going
Launched in life
Like branches in the river
Flowing downstream
Caught in the current
I’ll carry you. You’ll carry me
That’s how it could be
Don’t you know me?
Don’t you know me by now?

Φυσικά, ο Τζέσι θα θεωρήσει ότι το ποίημα ήταν ήδη γραμμένο, αφήνοντας σε συγκεκριμένο σημείο χώρο για να παρεμβάλλεται κάθε φορά η τυχαία λέξη που δίνει ο κάθε άνθρωπος στον καλλιτέχνη. Η Σελίν διαφωνεί, ως από την φύση της περισσότερο ρομαντική.

11. ΤΙΠΟΤΑ ΠΙΟ ΙΔΙΟΤΕΛΕΣ

Η Σελίν διαβάζει πίσω από τις λέξεις του Τζέσι.

-Εγώ, κατά κάποιον τρόπο, θεωρώ την αγάπη ως διέξοδο για δυο ανθρώπους που δεν μπορούν να χειριστούν το να είναι μόνοι. Είναι περίεργο. Όλος ο κόσμος λέει πως η αγάπη είναι ένα ανιδιοτελές πράγμα, όπου μόνο δίνεις. Αλλά αν το καλοσκεφτείς, δεν υπάρχει τίποτα πιο ιδιοτελές.

-Συμφωνώ. Λοιπόν, με ποια χώρισες τελευταία;

12.ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΜΑΓΕΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ;

Η Σελίν νομίζει πως γνωρίζει πού βρίσκεται η μαγεία αυτού του κόσμου.

"Ξέρεις, πιστεύω πως αν υπάρχει Θεός τελικά, δεν βρίσκεται μέσα μας, ούτε σ' εμένα, ούτε σ' εσένα. Αλλά σ' αυτό το διάστημα που υπάρχει μεταξύ μας. Αν υπάρχει λίγη μαγεία στον κόσμο, πρέπει να είναι στην προσπάθεια να καταλάβεις κάποιον, να μοιραστείς κάτι. Το ξέρω πως είναι σχεδόν αδύνατο να το πετύχει κανείς αλλά ποιος νοιάζεται, αλήθεια; Η προσπάθεια είναι που μετράει."

13. Η ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ.

Περίπου. Ο Τζέσι και η Σελίν "τηλεφωνούν" στους κολλητούς τους και εξομολογούνται όλα ήθελαν να πουν αλλά δεν μπορούσαν κατά πρόσωπο. Το παιχνίδισμα των βλεμμάτων και η καλύτερη συζήτηση μακράν της ταινίας.

14. ΣΕΞ Ή ΟΧΙ;

Να κάνουν έρωτα ή όχι. Να ανταλλάξουν τηλέφωνα ή όχι. Να προσπαθήσουν κόντρα στην απόσταση ή όχι. Να δώσουν υποσχέσεις ή όχι. Ο Linklater παίζει με τις προσδοκίες των θεατών και των ηρώων του σαδιστικά στην πιο αμφίσημη αποτύπωση των γεγονότων που είναι δυνατή.

15. ΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ

Χωρίς επιπλέον σχόλια, απλά ο διάλογος που έστειλε το κοινό σε ένα απρόσμενο cliffhanger, σχεδόν ανήκουστο για μια απλή ρομαντική κομεντί. Μόνο που το Before Sunrise δεν ήταν μια απλή ρομαντική κομεντί.

- Ξέρεις όλες αυτές οι βλακείες που είπαμε τάχα να μην ξαναβρεθούμε; Δεν θέλω να γίνει έτσι.

-Ούτε εγώ το θέλω.

-Αλήθεια;

-Περίμενα να το πεις εσύ. Γιατί δεν το 'πες νωρίτερα;

-Φοβόμουν ότι δεν ήθελες να με ξαναδείς.

-Ωραία, πώς θες να γίνει; Θες να ξαναβρεθούμε εδώ σε πέντε χρόνια ή κάτι τέτοιο;

-Σε πέντε χρόνια; Είναι πολύς καιρός. Είναι απαίσιο. Σαν κοινωνιολογικό πείραμα.

-Τι θα 'λεγες του χρόνου;

-Του χρόνου. Εντάξει.

-Τι θα 'λεγες σ' ένα εξάμηνο;

-Σ' ένα εξάμηνο;

-Θα κάνει ψοφόκρυο.

-Ναι!

- Ποιος νοιάζεται; Συναντιόμαστε εδώ και πάμε αλλού μετά!

-Εξι μήνες από σήμερα ή από χθες βράδυ;

-Από χθες βράδυ. Σε έξι μήνες από χθες βράδυ, που ήταν 16 Ιουνίου. Πλατφόρμα εννέα, σε έξι μήνες από τώρα, στις 6:00 το απόγευμα. Τον Δεκέμβριο. Εσύ θα 'ρθεις με τρένο, αλλά εγώ θα πρέπει να βρω πτήση. Θα έρθω, όμως.

-Κι εγώ το ίδιο.

-Εντάξει.

-Xωρίς τηλέφωνα ή γράμματα...

-Οχι, σκέτη κατάθλιψη.

-Ωραία, εντάξει.

-Εντάξει.

Εντάξει, όντως, όμως;