Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012

Οι Art Galleries σε πρωταγωνιστικό ρόλο: Όταν η τέχνη συναντά το φιλμ.

Ένας περίπατος στο μουσείο δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση για του κατοίκους του κινηματογραφικού χωροχρόνου. Για άλλους, οι πίνακες ζωγραφικής δημιούργησαν μια ιδιόμορφη αίσθηση πολλαπλών πραγματικοτήτων, σαν ένα multiverse όπου δρουν παράλληλα διαφορετικοί ήρωες, τόσο παρατηρητές όσο και κριτές του δικού μας σύμπαντος. Άλλοτε, οι διάδρομοι του μουσείου σχημάτιζαν έναν δαιδαλώδη λαβύρινθο χωρίς σημάδι διεξόδου, τόσο κυριολεκτικά όσο και ψυχικά. Κάποιες πάλι φορές, ο πίνακας γινόταν ο καθρέφτης ή η αφύπνιση του πρωταγωνιστή, μια χαραμάδα που του επέτρεπε να παρατηρήσει την ίδια του την ζωή και να αναλογιστεί τις συνέπειες των πράξεών του. Ή ακόμη, στην χειρότερη των περιπτώσεων, να προκαλέσει τον ίδιο του τον θάνατο. Αυτοί είναι οι πιο χαρακτηριστικοί πρωταγωνιστικοί ρόλοι των κυριότερων πινάκων και πινακοθηκών.

Παρά την πληθώρα των επισκεπτών, ένα μουσείο διατηρεί πάντα μια ιδιότυπη ατμόσφαιρα ανωνυμίας και συνεπώς απομόνωσης. Κάτι που γνωρίζει ο καινούριος Quartermaster του Bond στο Skyfall (2012), όταν επιλέγει να του μεταδώσει τα νέα μέσα στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου...


...και δεν είναι ο μόνος που γνωρίζει το ίδιο κόλπο. (The International, 2009)


Στο The Thomas Crown Affair (1999) ο ευκατάστατος Pierce Brosnan θέλει να γιατρέψει την βαρεμάρα του με έναν μάλλον ανορθόδοξο τρόπο. Να κλέψει έναν Monet (και συγκεκριμένα τον San Giorgio Maggiore at Dusk) από το Metropolitan Museum Of Art της Νέας Υόρκης. 


Όταν το all time αγαπημένο Don't Look Now δεν προσφέρει υλικό κατάλληλο για ένα αφιέρωμα (σπάνια περίπτωση, φυσικά), η υπόλοιπη φιλμογραφία του Nicolas Roeg πάντα καταφέρνει να μας βγάλει ασπροπρόσωπους. Στο εξαιρετικά παραγνωρισμένο Bad Timing, η εναρκτήρια σκηνή περιλαμβάνει το Φιλί του Klimt, την απεικόνιση μιας τρυφερής στιγμής που πρόκειται να διαστρεβλωθεί τρομακτικά μέχρι το τέλος της ταινίας.


Φυσικά και το Λούβρο, θα είχε πολλαπλές κινηματογραφικές εμφανίσεις, όπως επιβάλλεται για έναν σταρ του διαμετρήματός του. Πάντα όμως πιστό στην καλλιτεχνική του φύση, έδωσε την καλύτερη ερμηνεία του υπό την καθοδήγηση του συμπατριώτη του Jean-Luc Gudard, στην εικονική σκηνή του Bande à part (Band Of Outsiders, 1964).


Σκηνή στην οποία έκανε homage ο Bernardo Bertolucci στους Dreamers (2003) του. Είτε ασπρόμαυρο είτε έγχρωμο, το Λούβρο εξαιρετικά φωτογενές όσο ποτέ. Εδώ μπορείς να δεις και μία καρέ-καρέ σύγκριση των δύο σκηνών.


Στο Vertigo, ο Scottie (James Stewart) ακολουθεί την Madeleine (Kim Novak) στην γκαλερί τέχνης του Palace of The Legion Of Honor Του San Francisco για να την βρει μπροστά από το πορτρέτο της Carlotta Valdes, με την ίδια ανθοδέσμη στο χέρι και το ίδιο ακριβώς χτένισμα. Σύμπτωση ή κάτι περισσότερο υπερφυσικής προέλευσης; Ο πίνακας κατασκευάστηκε αποκλειστικά για την ταινία, όμως χάθηκε στα χρόνια που ακολούθησαν. Η τύχη του ακόμη αγνοείται. Μήπως ευθύνεται και για αυτό το πνεύμα της Carlotta;


Στο The Limits Of Control (2009) του Jim Jarmusch, ο μοναχικός πρωταγωνιστής επισκέπτεται το μουσείο Reina Sofia της Μαδρίτης τέσσερις φορές για να παρατηρήσει τέσσερις πίνακες που θα του δώσουν το έναυσμα για το επόμενο στάδιο της ζωής του: το Βιολί του Juan Gris (που απεικονίζεται και στην φωτογραφία), το Γυμνό του Roberto Fernández Balbuena, την Madrid desde Capitán Haya του Antonio López και το Gran Sábana (1968) του Antoní Tapies.


Στο Play It Again, Sam (1972) του Woody Allen, μία κοπέλα παρατηρεί το Guardians of the Secret του Jackson Pollock στο Μουσείο Μεντέρνας Τέχνης του San Francisco.


Και εκείνος αναλύει: It restates the negativenessof the universe. The hideous, lonely emptiness of existence. Nothingness. The predicament of man forced to live in a barren, godless eternity Iike a tiny flame flickering in an immense void with nothing but waste, horror and degradation forming a useless straightjacket in a black absurd cosmos.


Λογικό.


Το μουσείο του Gotham δε στάθηκε τόσο τυχερό στην αντιμετώπισή του από το μη φιλότεχνο κοινό. (Batman, 1989).


Οι σκιές και οι σκοτεινές εικόνες στους διαδρόμους του μουσείου αποδείχθηκαν ουκ ολίγες φορές το καλύτερο setting για ένα ειδεχθές έγκλημα. Περίπτωση 1: The Da Vinci Code (2006), τόπος του εγκλήματος: Λούβρο.


Περίπτωση 2: Dressed To Kill (1980), τόπος του εγκλήματος: Το Μουσείο Τέχνης της Philadelphia, στον ρόλο του Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης. Από τότε που το Dressed to Κill του Brian De Palma στιγμάτισε την μεγάλη οθόνη, ελάχιστες φορές αποτυπώθηκε τόσο πετυχημένα η αίσθηση απομόνωσης και ψυχρότητας που δημιουργούν οι διάδρομοι ενός μουσείου. Και πόσο δολοφονικοί μπορούν πραγματικά να είναι.


Κλέβω λίγο αλλά στην ταινία του Αλμοδοβάρ το σπίτι γίνεται μία εναλλακτική γκαλερί, γεμάτη αντίγραφα έργων τέχνης που απεικονίζουν άμορφα σώματα, κενά πρόσωπα και φιγούρες από όπου απουσιάζει η έννοια του φύλου και της ταυτότητας. Και ναι, δεν είναι τυχαίο. (The Skin I Live In, 2011)


H Scarlett Johansson μοιάζει χαμένη στην ατμόσφαιρα του Turbine Hall του Tate Modern του Λονδίνου, όμως της έχει αποσπάσει την προσοχή η άφιξη του Jonathan Rhys Meyers, μην σε ξεγελάει το χαμένο της βλέμμα. (Matchpoint, 2005)


H Ferris Bueller's Day Off (1986) τελικά αποδείχτηκε περισσότερο ενδοσκοπική από όσο ανέμεναν οι νεαροί πρωταγωνιστές της, όπως και ο πίνακας του Seurat, που πίσω από το Κυριακάτικο πρωινό του κρύβει την αποτύπωση μιας ολόκληρης εποχής. Αν ήταν έτσι οι κοπάνες, να επιδιδόμασταν πιο συχνά σε αυτές, ακόμα και με το ζόρι.




2000 ηθοποιοί αφηγούνται μέσα από το Russian State Hermitage Museum της Μόσχας 300 χρόνια Ρωσικής ιστορίας. Η τέχνη της ζωγραφικής ποτέ δεν πλησίασε τόσο πολύ την τέχνη της αφήγησης όσο στο αριστούργημα του Sokurov. (Russian Ark, 2002)


Παρίσι και Audrey Hepburn είναι πάντα ένας νικητήριος συνδυασμός, ακόμα κι όταν στην μέση υπεισέρχεται το σχέδιο κλοπής ενός πανάκριβου έργου τέχνης. (How To Steal A million, 1966)


Η Guernica του Picasso αποδεικνύεται πέρα από εξαιρετικά ικανή στην μετάδοση του δράματος και ιδιαίτερα διορατική, καθώς ανταποκρίνεται απόλυτα στο δυστοπικό σύμπαν του Children Of Men (2006), Το κατάλληλο σκηνικό, δηλαδή, για ένα ποτήρι κόκκινο κρασί.


Η εικαστική παρέμβαση στην Mona Lisa ίσως παραείναι μοντέρνα για την κλασική φύση του έργου. (Pinocchio, 1940)


Ένας δημιουργός που βασίζεται τόσο πολύ στην δύναμη των εικόνων όπως ο Dario Argento δεν θα μπορούσε να μην χρησιμοποιήσει έναν αυθεντικό χώρο τέχνης ως σκηνικό για τις ταινίες του. Στο Stendhal Syndrome (1996), η γκαλερί των Uffici στην Φλωρεντία γίνεται ο χώρος συνάντησης θύτη και θύματος και η πόρτα ανάμεσα στην πραγματικότητα και τις παραισθήσεις της Asia Argento.


Στο Pierrot Le Fou (1965), τέλος, τα πορτρέτα της Jacqueline του Picasso γίνονται οι ορατοί παρατηρητές των ηρώων, οι παραμορφωμένες ματιές μιας αντικειμενικής όμως άποψης αλλά και οι αλλοιώσεις των ίδιων των χαρακτήρων σε μια ελεύθερη εικαστική απεικόνιση. Σε κάθε περίπτωση, η επικοινωνία ανάμεσα σε ιστορία και εικόνα γίνεται άμεση και ο πίνακας επιδρά ως ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην επιφάνεια της ταινίας και την πιο σουρεαλιστική, περισσότερο συναισθηματική, αποτύπωση του εσωτερικού κόσμου των πρωταγωνιστών. Κάτι τέτοιο δεν είναι εξάλλου η τέχνη στην ουσία της;

2 σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...