Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2015

Film Review: Heart Of A Dog της Laurie Anderson

Η καλλιτέχνης, τραγουδοποιός και δημιουργός εν γένει Laurie Anderson, με αφορμή τον θάνατο της σκύλας της, Lolabelle, κατευθύνει τους συλλογισμούς της στο παρελθόν, την μητέρα της, την αλλαγή της κοινωνίας και τελικά την ίδια την έννοια της μνήμης. Είναι άραγε το "Heart of a dog" το φετινό Όσκαρ ντοκιμαντέρ; Δύσκολα, καθώς το "Look of Silence" (The Frame Game Review εδώ και εδώ) έρχεται (δικαίως) με πολύ μεγαλύτερη φόρα όμως είναι εξίσου δύσκολο να μην αναγνωρίσει κανείς την ειλικρίνεια της δημιουργού αλλά και την αγάπη με την οποία περιβάλλει αυτή την, εκ βαθέων ουσιαστικά, εξομολόγηση.)


To φιλμ μπορεί να ξεκινά με μία σουρεαλιστική γέννα (με την Laurie Anderson να γεννά τον ίδιο της τον σκύλο – "It’s a girl"), όμως η ταινία είναι ουσιαστικά μια ταινία για τον θάνατο. "Ο θάνατος έχει να κάνει με αυτούς που μένουν πίσω" υποστηρίζει η ίδια κάποια στιγμή και όντως αυτή η ταινία μοιάζει να είναι ένα ταξίδι προς την ανακάλυψη και την εξερεύνηση όσων κρύβει μέσα της, είτε αυτή είναι η πιο έντονη στιγμή που θυμάται από την μητέρα της ("the Mother Test", το αποκαλούν οι Βουδιστές μοναχοί) είτε είναι οι στιγμές που έζησε με την Lolabelle της και όλα όσα της δίδαξε εκείνη. Εξάλλου, η empathy που της φανέρωσε το fox terrier της, της επιτρέπει να δει τον κόσμο με άλλα μάτια, είτε αυτό αφορά την αλληλουχία των γεγονότων της 11ης Σεπτεμβρίου και ο τρόπος που το βίωσε η σκυλίτσα της δεχόμενη επίθεση από τον αέρα από τους γύπες της Καλιφόρνια (θεωρώντας το υπερμέγεθες κουνέλι) είτε το βίωμα του κόσμου με τις υπόλοιπες αισθήσεις, χωρίς να βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε όσα βλέπει.

Οι πνευματιστικές επιρροές της ταινίας είναι τόσο έντονες που η Anderson επιστρέφει συνεχώς στις διδαχές του βιβλίου των νεκρών (και πάλι των Βουδιστών μοναχών) για να μιλήσει για τις μέρες που το σώμα παραμένει στην Γη, για να ανακαλύψει ποια είναι η ανθρώπινη αίσθηση που σβήνει τελευταία και παραμένει η ύστατη δίοδος με τον κόσμο μας (για αυτό και στο νεκροκρέβατο του φίλου τους φώναζαν στο αυτί του, "πήγαινε προς το λευκό φως μακριά, είσαι νεκρός τώρα") και να κοιτάξει το παρελθόν της για να μάθει να πάει μπροστά ("η ζωή βγάζει νόημα πηγαίνοντας προς τα πίσω αλλά πρέπει να την ζεις πηγαίνοντας μπροστά"). Το κυριότερο, όμως, είναι ότι ουσιαστικά καταφέρνει να πει μια ιστορία για την ίδια, διαπιστώνοντας στην πορεία ότι όλες οι ιστορίες  που αφηγούμαστε αφορούν τον εαυτό μας. "Για αυτό και όσο περνάει ο καιρός ξεχνάμε όλο και περισσότερες λεπτομέρειες γιατί επικεντρωνόμαστε μόνο στα στοιχεία των ιστοριών που αφορούν εμάς" όπως συνειδητοποιεί και η ίδια με αφορμή την θολή ανάμνηση από τα υπόλοιπα παιδιά που ήταν στο νοσοκομείο όσο νοσηλευόταν εκεί μικρή επειδή έσπασε την πλάτη της.

Η μεγαλύτερη δε αλήθεια, όμως, φανερώνεται στο τέλος, όπου η Anderson αφιερώνει την ταινία στον σύντροφο της ζωής της, Lou Reed. "Τα πράγματα που υπάρχουν είναι τα πράγματα για τα οποία μπορούμε να μιλήσουμε. Τα όρια του κόσμου μου είναι τα όρια της γλώσσας μου" μοιάζει να δανείζεται η Anderson όσο  εξωτερικεύει όλα όσα αισθάνεται (συνήθως πίσω από βρεγμένα γυαλιά και επεξεργασμένες ψηφιακά εικόνες). Όλα αυτά, όμως, τα κάνει μέσα από τον τρόπο που της δίδαξε η σχέση της με την Lolabelle και τον τρόπο που το αγαπημένο της τετράποδο προσπάθησε να της μάθει να βλέπει τον κόσμο. Ο ειρμός της μπορεί να μην είναι ο πιο ευθύς, ούτε η εικονογραφία της ιδιαίτερα εμπνευσμένη (για την ακρίβεια, ίσως είναι και λίγο αφελής ή/και βαρετή), όμως, το πάθος που αποκαλύπτουν τα λόγια της (αν δεν ήξερε κανείς την δουλειά της, δε θα ήταν δύσκολο να μαντέψει πως είναι καλλιτέχνης που βασίζεται κυρίως στα λόγια και τους ήχους) δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί, ακόμα κι όταν η Anderson υποστηρίζει τις… καλλιτεχνικές τάσεις της σκυλίτσας της, αναφερόμενη σε αυτήν σαν να ήταν άνθρωπος. Έχουμε ανάγκη το τόσο προσωπικό σινεμά (όσο ατελές κι αν είναι) γιατί τελικά μας επιτρέπει να στρέψουμε την δική μας ματιά βαθιά μέσα μας. (3*/5)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...